Μόνο έτσι μπορεί να χαρακτηριστεί η απόφαση του Δικαστηρίου του Λουξεμβούργου (ΔΕΕ) στα προδικαστικά ερωτήματα που του είχε αποστείλει το ΣτΕ για την εκτροπή του Αχελώου. Ενδεικτικό είναι ότι τόσο στην Αιτωλοακαρνανία όσο και στην Θεσσαλία επικρατεί κλίμα ικανοποίησης… Η πιο ψύχραιμη πάντως ανάγνωση της απόφασης αποδελτιώνεται ως εξής : «Εκτροπή του Αχελώου μόνο με προστασία του Natura 2000». Συνεπώς η συνέχεια του σήριαλ της εκτροπής θα δοθεί στις αίθουσες του ΣτΕ…
Το κυριότερο ερώτημα που προκύπτει από την απόφαση του ΔΕΕ είναι πως ένα δικαστήριο όπως το ΣτΕ θα μπορέσει να κρίνει το μόνο εμπόδιο που βάζει το ευρωπαικό δικαστήριο. “Το κράτος μέλος οφείλει να προσδιορίσει με ακρίβεια τις συνέπειες που θα έχει για τις περιοχές για τις οποίες πρόκειται η υλοποίηση του σχεδίου και να λάβει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο ώστε να εξασφαλιστεί η προστασία της συνολικής συνοχής του Natura 2000” λέει η απόφαση του ΔΕΕ. Πόσο ακριβής μπορεί να είναι μια μελέτη πρειβαλλοντικών επιπτώσεων όμως; Με τι κριτήρια το ΣτΕ μπορεί να κρίνει αν είναι όντως επαρκή τα αντισταθμιστικά μέτρα που θα προτείνει το κράτος για την προστασία των περιοχών Νatura;;; Επί του προκειμένου η συζήτηση παίρνει περισσότερη επιστημονική χροιά και λιγότερο νομική…
Οι φορείς της Αιτωλοακαρνανανίας πάντως στην ανακοίνωσή τους εκτιμούν πως με την απόφαση του ΔΕΕ αναμένεται να ματαιωθεί οριστικά η εκτέλεση ενός έργου μη συμβατού με την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης. Αναλυτικά :
Με την απόφαση που εξέδωσε σήμερα το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου (ΔΕΕ), στην υπόθεση της εκτροπής του Αχελώου (C 43/10), δικαιώνονται όσοι αντιτάσσονται εδώ και 20 χρόνια στην εκτέλεση ενός φαραωνικού έργου, καταστροφικού για το περιβάλλον.
Όπως κρίθηκε, η εκτροπή, με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων το 2006, παραβιάζει την Ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία. Το ΔΕΕ έκρινε επίσης ότι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου στηριζόταν σε ανεπίκαιρα και αναξιόπιστα στοιχεία για τις συντελούμενες επεμβάσεις σε περιοχές Natura 2000, αλλά και για τη δικαιολόγηση του κύριου σκοπού του έργου, δηλαδή την άρδευση του Θεσσαλικού κάμπου. Έτσι, η πρόχειρη μεθόδευση του τότε αρμόδιου Υπουργού Γ. Σουφλιά –με μεταμεσονύκτια τροπολογία- αποδοκιμάσθηκε και καταδείχθηκε ο ψευδεπίγραφος χαρακτήρας των εγκριθέντων με το νόμο του σχεδίων διαχείρισης των ποταμών Πηνειού και Αχελώου.
Μετά τη σημερινή απόφαση, η υπόθεση θα επανέλθει στο συμβούλιο της Επικρατείας, η Ολομέλεια του οποίου δεσμεύεται από όσα κρίθηκαν στο Λουξεμβούργο. Αναμένεται έτσι να ματαιωθεί οριστικά η εκτέλεση ενός έργου μη συμβατού με την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης.
Από την πλευρά του ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός χαρακτήρισε τη σημερινή μέρα “σημαντική για τη Θεσσαλία και τους Θεσσαλούς”. «Μετά από εικοσιπέντε χρόνια συνεχών αγώνων για το μεγάλο αυτό έργο και μετά την προσφυγή του Συμβουλίου της Επικρατείας με 14 προδικαστικά ερωτήματα προς το Δικαστήριο της Ε.Ε., δημοσιεύτηκε η προδικαστική απόφαση η οποία ανοίγει το δρόμο και δίνει το πράσινο φώς για την υλοποίηση των έργων του Αχελώου. Πρόκειται για μια μεγάλη επιτυχία της Περιφέρειας Θεσσαλίας, της Νομικής μας Υπηρεσίας και όλων όσων εργάστηκαν όλα αυτά τα χρόνια προς την κατεύθυνση αυτή. Πλέον γίνεται ξεκάθαρο σε όλους ότι η μεταφορά νερού από μια υδατική λεκάνη σε μια άλλη είναι συμβατή με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και δεν υπάρχει πλέον περιθώριο για παρερμηνεία στο θέμα αυτό».
Με τα κυριότερα σημεία της αποφάσεως εκρίθη ότι η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα και η οδηγία για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων δημόσιων έργων στο περιβάλλον δεν αποκλείει το επίμαχο σχέδιο της μεταφοράς νερού από την άνω ρου του Αχελώου. Μάλιστα όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η ύδρευση και η άρδευση συνιστούν λόγους σημαντικού δημόσιου συμφέροντος οι οποίοι μπορούν, καταρχήν, να δικαιολογήσουν την εκτροπή του ρου ποταμού».Τέλος, το Δικαστήριο επιβεβαιώνει ότι η οδηγία για τους οικοτόπους, ερμηνευόμενη υπό το πρίσμα της αρχής της αειφόρου αναπτύξεως, επιτρέπει, εντός του δικτύου Natura 2000, τη μετατροπή φυσικού ποτάμιου οικοσυστήματος σε ανθρωπογενές ποτάμιο και λιμναίο οικοσύστημα υπό τον όρο, ότι το κράτος μέλος λαμβάνει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία της συνολικής συνοχής του Natura 2000.
«Οι ως άνω κρίσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου δημιουργούν απόλυτη αισιοδοξία ότι σύντομα το Συμβούλιο Επικρατείας θ’ ανοίξει διάπλατα το δρόμο για την υλοποίηση του πολύπαθου αυτού έργου βάζοντας τέλος σε παρεξηγήσεις και παρερμηνείες, που εμπόδισαν τη μέχρι τώρα υλοποίησή του και στέρησαν από τη Θεσσαλία από κάτι που εδικαιούτο και που αναμένεται να αλλάξει θετικά τη φυσιογνωμία της και την τύχη των κατοίκων της», τόνισε ο κ. Κ. Αγοραστός.
