Το Ολοκαύτωμα της Μακρυνείας

Στα τέλη Ιουλίου είναι η θλιβερή επέτειος από αυτό που ο λαός της Μακρυνείας ονομάζει «Το κάψιμο της Μακρυνείας» από τους Γερμανούς. Η καταστροφή αυτή, δεν ήταν απλώς «κάψιμο της Μακρυνείας» ήταν «ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΗΣ ΜΑΚΡΥΝΕΙΑΣ» για τους λόγους που θα αναφερθούν παρακάτω.

Αφορμή για το δημοσίευμα αυτό είναι, αφ’ ενός μεν η μη αναφορά και καταγραφή των δολοφονηθέντων συμπατριωτών μας σε διάφορα έντυπα που κυκλοφορούν και έχουν ως πηγές τους κρατικά αρχεία και αφ’ ετέρου δε, η εγκληματική αμέλεια των αρμόδιων κοινοτικών-δημοτικών αρχών από το 1945 μέχρι σήμερα, να προ-βάλλουν την καταστροφή αυτή και να αποδώσουν, έστω και με μια επιμνημόσυνη δέηση και ένα προσκλητήριο νεκρών φόρο τιμής στους δολοφονημένους Μακρύνει-ους, από τους Κατακτητές. Τα περισσότερα δε στοιχεία που παρατίθενται παρακάτω, προέρχονται από το βιβλίο του Διευθυντή και Χειρουργού Ιατρού Αυρηλιώνη Διονύσιου «ΤΟ ΠΡΟΣΚΑΙΡΟΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΝ Ε.Ε.Σ. ΓΑΒΑΛΟΥΣ – ΜΑΚΡΥΝΕΙΑΣ» το οποίο γράφτηκε ανεπηρέαστα μέσα στη θύελλα του εμφυλίου πολέμου στην Αθήνα το 1946.

Η Μακρυνεία προπολεμικά ήταν μια σχετικά πλούσια αγροτική περιοχή, που για τα δεδομένα της τότε εποχής, τα προϊόντα της, το λάδι και ο καπνός, έκαναν τους κατοίκους της να ζουν σχετικά πολύ καλά. Ο πόλεμος όμως του 1940 και στη συνέχεια λίγο αργότερα, η υποδούλωση της Χώρας μας από τους Γερμανούς και η σκληρότητα των κατακτητών μετέτρεψαν την χώρα μας σε μια κόλα-ση και ένα σωρό ερειπίων.

Όσοι Έλληνες δεν έκλειναν το μάτι στον κατακτητή και το έλεγε η ψυχή τους, πήραν το δρόμο προς τα βουνά δημιουργώντας τις αντιστασιακές οργανώσεις ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ, Ομάδα Ψαρρού κ.λπ. Αρχικός σκοπός τους, η αντίσταση στον κατακτητή, με ανταρτοπόλεμο, σαμποτάζ, ενέδρες κ.λπ. Παράλληλα η διατήρηση του ΗΘΙΚΟΥ, του Ελληνικού Λαού σε υψηλό επίπεδο και το μήνυμα της απελευθέρωσης, από την Γερμανική μπότα, μέσα από την Αντίσταση, οριοθετούσαν τις πράξεις που εκπλήρωναν το σκοπό τους.

Στις 27 Ιουλίου του 1943 μια μικρή ομάδα από 4 Γερμανούς, με ένα μικρό αυτοκίνητο, φεύγει από το Αγρίνιο με προορισμό την Μακρυνεία για το συνηθισμένο «πλιάτσικο» των χωριών. Μια ομάδα του ΕΑΜ Γραμματικούς – Γαβαλούς στήνει ενέδρα στους Γερμανούς στη θέση Χασάναγα, πίσω από τον Μύλο της Μπογλάστης με αποτέλεσμα δύο από αυτούς να σκοτωθούν και οι άλλοι δύο να αιχμαλωτισθούν. Τη νύκτα όμως ένας από τους αιχμαλώτους κατάφερε να διαφύγει και με βάρκα πέρα-σε απέναντι στα Αμπάρια και από εκεί πήγε στο Αγρίνιο, όπου ανέφερε το όλο γεγονός στην Γερμανική Διοίκηση. Την επόμενη ημέρα 28-7-1943 ξεκινά από το Αγρίνιο μια Γερμανική φάλαγγα με τανκς, φορτηγά και μοτοσικλέτες και εις αντίποινα επιδίδεται στην συστηματική καταστροφή των χωριών της Μακρυνείας και στη δολοφονία όσων ανθρώπων έβρισκαν στο πέρασμά τους. Συνεργεία Γερμανών στρατιωτών, αφού αφαιρούσαν από κάθε σπίτι ότι χρήσιμο και εμπορεύσιμο υπήρχε στη συνέχεια έριχναν κάποια σκόνη και με έναν πυροβολισμό το σπίτι γίνονταν παρανάλωμα του πυρός.

Η καταστροφή αυτή κράτησε δύο μέρες από το Ζευγαράκι έως τα Σιταράλωνα και η Μακρυνεία μετατράπηκε σε κρανίου τόπο – σωρό ερειπίων.

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΤΕΣΤΡΑΜΜΕΝΩΝ ΟΙΚΙΩΝ ΑΝΑ ΧΩΡΙΟ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΙΤΑΛΟΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ

Και σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, δηλαδή η καταστροφή της περιουσίας του άμαχου πληθυσμού, οι εγκληματίες κατακτητές με σύνταξη τακτικού στρατού, ξεχύθηκαν με τανκς στον κάμπο της Μακρυνείας, όπου είχαν καταφύγει ηλικιωμένοι άνθρωποι, ανάπηροι, γυναίκες και μικρά παιδιά, οι οποίοι δεν κατάφεραν να φύγουν προς το δάσος του Αράκυνθου και εκεί άρχισε ένα από τα μεγαλύτερα και τρομερότερα εγκλήματα των Γερμανών. Εκεί πραγματοποιήθηκε το ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΗΣ ΜΑΚΡΥΝΕΙΑΣ.

Μέσα στα σπαρτά, στα αμπέλια, στα χαντάκια και κάτω από τις ελιές, ομάδες από γυναικόπαιδα εκτελούνταν με τον πλέον εγκληματικό τρόπο. Δύο μέρες κράτησε το ανθρωποκυνηγητό αυτό του κάμπου. Οι κάτοικοι παρακολουθούσαν το μεγάλο φονικό από τις ράχες του Αράκυνθου. Οι Μακρύνειοι, όταν οι Γερμανοί έφυγαν για το Αγρίνιο και κατέβηκαν στα καμένα και κατεστραμμένα σπίτια τους, διαπίστωσαν το δράμα της ανθρωποσφαγής, μέσα σε σκηνές αλλοφροσύνης που κράτησαν όλη τη νύχτα.

Βρέθηκαν γέροντες και παράλυτοι σκοτωμένοι πάνω στο κρεβάτι τους, νήπιο στην αγκαλιά της σκοτωμένης μητέρας του με το κεφάλι σπασμένο από τον υποκόπανο όπλου. Όποιος βρίσκονταν μπροστά σε Γερμανό εκτελούνταν. Στη Γραμματικού, το χωριό που πλήρωσε το μεγαλύτερο φόρο αίματος, μια οικογένεια (ΚΑΛΙΑΚΜΑΝΗ) τυφλώθηκε με τον πιο φρικώδη και απάνθρωπο τρόπο. Ολόκληρες οικογένειες σκοτώθηκαν με πολυβόλο. Εξήντα τέσσερις (64) νεκροί το διάστημα αυτό, στην ενιαία Μακρυνεία από την Λυσιμαχία μέχρι το Καλούδι και τα Σιταράλωνα. Οι περισσότεροι άμαχοι τον μαύρο Ιούλη του 1943. Και άλλοι νεκροί έπεσαν σε μάχες. Από προσωπικές πληροφορίες, από το βιβλίο του Νίκου Γ. ΖΙΑΓΚΟΥ «Αγγλικός Ιμπεριαλισμός και Εθνική Αντίσταση 1940-45» και από το βιβλίο του Γαβριήλ Αλπέντζου «Ανατομία της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου Πολέμου» παραθέτουμε τον παρακάτω κατάλογο των δολοφονημένων από τους Ιταλο-Γερμανούς συμπατριωτών μας, έστω για θύμηση στη ΜΝΗΜΗ ΤΟΥΣ.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΟΛΟΦΟΝΗΘΕΝΤΩΝ ΜΑΚΡΥΝΕΙΩΝ
1. ΛΥΣΙΜΑΧΙΑ ΖΟΥΜΠΟΥΡΛΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ 5-6/7/1943 Λυσιμαχία Μάχη με Ιταλούς
2. ΛΥΣΙΜΑΧΙΑ ΠΑΠΑΔΑΤΟΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ 5-6/7/1943 Παναγία Κλεισορρευμάτων Μάχη με Ιταλούς
3. ΛΥΣΙΜΑΧΙΑ ΖΩΓΟΠΟΥΛΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ 5-6/7/1943 Λυσιμαχία Άμαχος δολοφ. από Ιταλούς
4. ΛΥΣΙΜΑΧΙΑ ΤΡΑΧΙΛΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ 5-6/7/1943 Λυσιμαχία Άμαχος δολοφ. από Ιταλούς
5. ΛΥΣΙΜΑΧΙΑ ΚΡΙΤΣΙΟΒΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 5-6/7/1943 Λυσιμαχία Άμαχος δολοφ. από Ιταλούς
6. ΖΕΥΓΑΡΑΚΙ ΤΣΑΝΤΖΑΡΟΥ ΑΘ. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ – Ζευγαράκι Δολοφ. από Ιταλούς
7. ΚΕΡΑΣΟΒΟ ΚΟΚΚΟΡΟΣ Θ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ 27/7/1943 Κεράσοβο Δολοφ. από Γερμανούς
8. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ 27-28/7/1943 Χωριό Δολοφ. από Γερμανούς
9. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ 27-28/7/1943 Χωριό Δολοφ. από Γερμανούς
10. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΙΟΣ 27-28/7/1943 Χωριό Δολοφ. από Γερμανούς
11. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΚΙΤΣΟΣ ΧΡ. ΒΕΛΙΣΑΡΙΟΣ 27-28/7/1943 Χωριό Δολοφ. από Γερμανούς
12. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΜΠΑΛΤΑΣ ΣΤΑΥΡΟΣ 27-28/7/1943 Χωριό Δολοφ. από Γερμανούς
13. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΣΤΕΚΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ 27-28/7/1943 Χωριό Δολοφ. από Γερμανούς
14. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΚΙΤΣΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ 3-4/8/1944 Ναύπακτος Εκτελ. από Γερμανούς
15. ΠΑΠΑΔΑΤΕΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ – – Έπεσε σε μάχη με Γερμανούς
16. ΜΑΤΑΡΑΓΚΑ ΑΚΑΡΕΠΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ 27-28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
17. ΜΑΤΑΡΑΓΚΑ ΧΟΛΗΣ (από Κλεισσορεύματα) 27-28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
18. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΟΥΖΕΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 27-28/7/1943 Κάτσες Γραμμ. Δολοφ. από Γερμανούς
19. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΟΤΡΟΤΣΟΣ ΛΑΜΠΡΟΣ 27-28/7/1943 Ψυχαίικα Δολοφ. από Γερμανούς
20. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΛΙΑΚΜΑΝΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ 27-28/7/1943 Γερακούλα Δολοφ. από Γερμανούς
21. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΛΙΑΚΜΑΝΗ ΣΥΖ. ΧΑΡ. ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ 27-28/7/1943 Γερακούλα Δολοφ. από Γερμανούς
22. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΛΙΑΚΜΑΝΗ ΘΥΓ. ΧΑΡ. ΓΙΑΝΝΟΥΛΑ 27-28/7/1943 Γερακούλα Δολοφ. από Γερμανούς
23. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΛΙΑΚΜΑΝΗ Κ. ΒΑΣΙΛΙΚΗ 27-28/7/1943 Γερακούλα Δολοφ. από Γερμανούς
24. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΛΙΑΚΜΑΝΗΣ ΧΑΡ. ΚΩΝ/ΝΟΣ 27-28/7/1943 Γερακούλα Δολοφ. από Γερμανούς
25. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ ΣΠ. ΑΓΑΘΗ 27-28/7/1943 Παλιοκόνακα Δολοφ. από Γερμανούς
26. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΘΑΝΟΥ ΑΓΓΕΛΙΚΗ 27-28/7/1943 Παλιοκόνακα Δολοφ. από Γερμανούς
27. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΜΠΟΥΝΑΣ ΖΑΧΟΣ (παράλυτος) 5/8/1944 Στο κρεβάτι του Δολοφ. από Γερμανούς
28. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥ ΞΟΥΡΓΙΑΣ ΧΡ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ – Κρίκελλο Βάλτου Έπεσε σε μάχη με Γερμανούς
29. ΓΑΒΑΛΟΥ ΚΑΡΑΤΣΟΡΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ 13/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
30. ΓΑΒΑΛΟΥ ΤΡΑΓΟΥΛΙΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ 28/7/1943 Τραγάνι Δολοφ. από Γερμανούς
31. ΓΑΒΑΛΟΥ ΚΟΥΡΣΑΡΗΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
32. ΓΑΒΑΛΟΥ ΠΙΕΡΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
33. ΓΑΒΑΛΟΥ ΖΩΓΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ από Παναιτώλιο 28/7/1943 Τραγάνι Δολοφ. από Γερμανούς
34. ΓΑΒΑΛΟΥ ΔΙΠΛΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ από Μυρτιά 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
35. ΓΑΒΑΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΕΛΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ 28/7/1943 Τραγάνι Δολοφ. από Γερμανούς
36. ΓΑΒΑΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΕΛΗ ΒΑΡΒΑΡΑ 28/7/1943 Τραγάνι Δολοφ. από Γερμανούς
37. ΓΑΒΑΛΟΥ ΔΗΜΗΤΡΕΛΗ ΠΑΡΘΕΝΩΠΗ 28/7/1943 Τραγάνι Δολοφ. από Γερμανούς
38. ΓΑΒΑΛΟΥ ΜΠΑΛΑΣ ….. 28/7/1943 Τραγάνι Δολοφ. από Γερμανούς
39. ΓΑΒΑΛΟΥ ΠΑΤΡΩΝΗΣ ΚΩΣΤΑΣ 1944 Χαϊδάρι Εκτελ. από Γερμανούς
40. ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΚΑΤΣΟΥΛΗ ΒΑΣΙΛΩ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
41. ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ….. 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
42. ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΒΙΤΣΑΣ Β. ΙΩΑΝΝΗΣ 14/4/1944 ΑΓΡΙΝΙΟ Εκτελ. από Γερμανούς
43. ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΙΤΣΟΣ Ι. ΓΕΩΡΓΙΟΣ 14/9/1944 ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ Έπεσε σε μάχη με Γερμανούς
44. ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΥΡΓΙΑΝΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ 14/9/1944 ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ Έπεσε σε μάχη με Γερμανούς
45. ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ 14/9/1944 ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ Έπεσε σε μάχη με Γερμανούς
46. ΤΡΙΧΩΝΙΟ ΚΟΥΤΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
47. ΤΡΙΧΩΝΙΟ ΚΑΛΤΣΑΣ ΖΩΗΣ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
48. ΤΡΙΧΩΝΙΟ ΣΙΑΜΠΑΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
49. ΤΡΙΧΩΝΙΟ ΜΟΥΣΤΑΚΑΣ ΚΩΣΤΑΣ από Δερβέκιστα 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
50. ΔΑΦΝΙΑΣ ΜΠΑΡΛΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
51. ΛΙΘΟΒΟΥΝΙ ΠΛΩΤΑΡΧΗΣ ΚΑΖΑΚΟΣ ΗΛΙΑΣ 5/6/1942 ΣΚΟΠΕΥΤΗΡΙΟ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ Εκτελ. από Γερμανούς
52. ΚΑΨΟΡΑΧΗ ΛΕΤΣΑ ΒΑΣΙΛΩ 28/7/1943 Παλιούρι Άμαχος δόλο. από Γερμανούς
53. ΚΑΛΟΥΔΙ ΚΑΛΟΥΔΙΩΤΗ Κ. ΜΑΡΙΑ 28/7/1943 – Δολοφ. από Γερμανούς
Για τα Θύματα που λόγω έλλειψης στοιχείων δεν αναφέραμε ζητάμε προκαταβολικά συγνώμη

Και σαν να μην έφτανε η καταστροφή και το φονικό, αμέσως μετά διατάσσεται από τους Γερμανούς, η εκτόπιση του πληθυσμού προς την Ορεινή Τριχωνίδα και Ναυπακτία. Όλοι οι άνθρωποι, φορτωμένοι μαζί με τα εναπομείναντα υπάρχοντά τους, πήραν το δρόμο προς τα βουνά αφήνοντας πίσω τους στάχτες και καταστροφή.

Ένα μήνα κράτησε αυτό και μετά γυρνώντας πάλι στα χωριά τους προσπαθούσαν να επισκευάσουν πρόχειρα καταλύματα για την οικογένειά τους. Πισσόχαρτο για στέγη πάνω στους ερειπωμένους τοίχους και γύρω-γύρω τσιατμάδες από λυγιές ή καλαμίδες και λάσπη, χωρίς σκεπάσματα, χωρίς κρεβάτια νηστικοί και άρρωστοι προσπαθούν να επιζήσουν. Άγριος ο χειμώνας του 1943-44. Πολύ δύσκολες οι νύκτες και οι οικογένειες κοιμούνται πλάι στα ζωντανά τους. Μαζί με τους εξαθλιωμένους Μακρύνειους τώρα βρίσκονται και πολλοί Ιταλοί, υπολείμματα μιας Μεραρχίας που προσχώρησε στον ΕΛ.ΑΣ. ύστερα από την συνθηκολόγηση της Ιταλίας τον Σεπτέμβριο του 1943. Οι χωρικοί όμως δείχνοντας την μεγαλοψυχία του Έλληνα, συγχώρεσαν τους πρώην εχθρούς τους, που ερείπωσαν τα χωριά τους και άρπαξαν την περιουσία τους και τους πρόσφεραν από το υστέρημά τους, στέγη και ένα κομμάτι ψωμί χρησιμοποιώντας τους ως εργάτες στα κτήματά τους. Έτσι πέρασε η Άνοιξη του 1944.

Στις 4 Αυγούστου 1944, φήμες κυκλοφορούσαν, λόγω μεγάλης κίνησης των Γερμανών στο δρόμο Αγρινίου – Μεσολογγίου, για νέες επιχειρήσεις των κατακτητών κατά των ανταρτών και για άλλους προετοιμασία των Γερμανών, για να φύγουν από την Ελλάδα. Ο κόσμος ανησυχούσε. Πράγματι τις πρώτες πρωινές ώρες της 5ης Αυγούστου οι καμπάνες άρχισαν να κτυπούν και οι Μακρύνειοι πήραν πάλι τον δρόμο προς τις χαράδρες του Αράκυνθου έχοντας μαζί τους ότι πρόλαβαν να πάρουν. Τα υπόλοιπα λιγοστά υπάρχοντά τους, τα «πλιατσικολογούν» οι Γερμανοί, οι οποίοι από τα χαράματα πυροβολώντας μπήκανε ξανά στην Μακρυνεία. Καίνε πάλι ότι είχε απομείνει από τον προηγούμενο χρόνο. Παραπήγματα, ταράτσες, αποθήκες. Πύρινες γλώσσες και κολώνες μαύρου καπνού ανεβαίνουν τον ουρανό της Μακρυνείας. Η Γερμανική φάλαγγα διασχίζει τη Μακρυνεία με ανοικτά φορτηγά γεμάτα με ρούχα, σκεύη, εργαλεία, άλλα με ζώα από κοτόπουλα μέχρι μοσχάρια και άλλα με τσουβάλια με σιτάρι και καλαμπόκι ακόμη και δοχεία με λάδι. Ότι δεν μπορούσαν να πάρουν το έχυναν ή το παρέδιδαν στη φωτιά. Δυστυχώς την Γερμανική αυτή φάλαγγα που διέσχιζε το σωρό ερειπίων και την πλήρη καταστροφή κατά μήκος του δρόμου της Μακρυνείας, ακολουθούσαν μερικές δεκάδες Έλληνες, άλλοι με στολή τσολιά, άλλοι με πολιτικά, οικτροί ουραγοί και συνεργάτες των δημίων της πατρίδας των, όπως αναφέρει στο βιβλίο του ο γιατρός ΑΥΡΗΛΙΩΝΗΣ και διερωτάται: «Είναι άραγε Έλληνες αυτοί; Είναι γέννημα και θρέμμα του ηρωικού και αιματοβαμμένου τόπου που στενάζει κάτω από την Χιτλερική μπότα; Είναι δυνατόν το μίσος τους και μόνο προς τους αντάρτες κομμουνιστές, όπως ισχυρίζονται, να τους οδήγησε σ’ αυτή την προδοτική και πανάθλια πράξη ώστε να γίνουν ουραγοί και συμπαραστάτες του κατακτητή, σ’ αυτό το ξεθεμέλιωμα των ανθρώπινων ψυχών, του εθνικού μας πλούτου, των σπιτιών και της περιουσίας των Ελλήνων; Οι ανθρώπινες ψυχές που χάθηκαν, οι περιουσίες των κατοίκων δεν ανήκουν σε κόμματα ή ιδεολογικές παρατάξεις, αλλά στο έθνος ολόκληρο. Είναι η ζωή, το αίμα και ο τίμιος ιδρώτας πολλών γενεών Ελλήνων. Οι δολοφονηθέντες και οι έντρομοι κυνηγημένοι, κομμουνιστές ή μη, κρύβονται όλοι στα βουνά με καρδιά σφιγμένη και πόνο στην ψυχή, βλέποντας τα όνειρά τους, οι ελπίδες τους και οι φιλοδοξίες τους, να θάφτηκαν κάτω από τα ερείπια αυτά, της Μακρυνείας, που άφησε στο πέρασμά του ο Βάρβαρος Κατακτητής. Και οι ελάχιστοι αυτοί Έλληνες αντί να συγκινηθούν και να περιορίσουν την καταστροφή, βοηθούν. Με πωρωμένη την Ελληνική τους συνείδηση θεώνται, ως άλλοι Νέρωνες, την καταστροφή του Εθνικού Πλούτου. Μέσα στην κόλαση του μίσους που δημιούργησαν οι ιδεολογικές μας αντιθέσεις στο θερμόαιμο και παράφορο χαρακτήρα μας, παραφρονήσαμε και κατά ξεσχίζουμε μόνοι μας τις σάρκες μας».

Μετά την Μακρυνεία σειρά είχαν τα χωριά της Τριχωνίδας. Από το Θέρμο έως τον Προυσό, μαύρισε ο ουρανός από το κάψιμο όλων των χωριών. Εδώ τελειώνει το ιστορικό του ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΡΥΝΕΙΑΣ το οποίο γράφτηκε με το σκεπτικό «Συγχωρούμε αλλά δεν ξεχνούμε». Την ίδια ώρα που η Γερμανία προσπαθεί τεχνηέντως να περάσει σε όλο τον κόσμο, ότι κι ο λαός της ο ίδιος τότε υπήρξε θύμα του Γ’ Ράιχ στη φωτογραφική έκθεση του Μουσείου της Γκεστάπο, που έχει αναγερθεί πρόσφατα στο Βερολίνο, στον ίδιο χώρο ακριβώς που είχε την έδρα της η Γκεστάπο τότε, τα δεινά που υπέστη η χώρα μας συρρικνώνονται γι’ αυτούς σε τρεις φωτογραφίες συνολικής διάστασης 1×1 τ.μ. που παρουσιάζουν το κρέμασμα δύο ανταρτών στα δέντρα, μια οικογένεια Εβραίων από τα Ιωάννινα που αιχμαλωτίστηκε και μια συγκέντρωση του λαού σε πλατεία της Θεσσαλονίκης. Το μίσος τους για την αντίσταση που προέβαλε τότε η χώρα μας, δεν τους αφήνει να παρουσιάσουν στον χώρο αυτόν, τα εγκλήματά τους στα Καλάβρυτα, στο Δίστομο και σε άλλες πόλεις και χωριά της Ελλάδας. Γι’ αυτό εμείς δεν πρέπει να τα ξεχάσουμε ποτέ.

Τα γεγονότα πρέπει να λέγονται και να γράφονται, όπως ακριβώς έγιναν και όχι όπως, ορισμένοι επιθυμούν να τα παρουσιάσουν. Εμείς οι νεότεροι, που δεν ζήσαμε τις μέρες εκείνες πρέπει να μαθαίνουμε όλη την αλήθεια, για να έχουμε ολοκληρωμένη άποψη για τα πεπραγμένα του καιρού εκείνου. Επειδή λοιπόν κι εγώ είμαι ένας από αυτούς, μελετώντας και εξερευνώντας το θέμα αυτό μου δημιουργήθηκαν ορισμένα ερωτήματα που θέλουναπάντηση.
1) Γιατί στους εορτασμούς των επετείων του «ΟΧΙ» δεν αναφέρονται το ολοκαύτωμα και οι καταστροφές που προκάλεσαν στον τόπο μας οι Γερμανοί; Μήπως από άγνοια των ομιλητών; Μήπως από κάποια σκοπιμότητα;
2) Γιατί μέχρι σήμερα από τις κοινοτικές ή μετέπειτα δημοτικές αρχές δεν έχει γίνει κάποια επίσημη εκδήλωση, στην μνήμη των θυμάτων και γνωστοποίηση αυτής της μεγάλης καταστροφής που έγινε στον τόπο μας, για να γνωρίζουν και οι νεότεροι;
3) Γιατί ευτυχώς λίγοι, θέλοντας να δικαιολογήσουν την εγκληματική αυτή ενέργεια των Γερμανών, ρίχνουν την ευθύνη στην ομάδα του ΕΛΑΣ που κτύπησε το γερμανικό αυτοκίνητο στην Χασάναγα; Τι έπρεπε να κάνουν; Να υποταχτούν στους κατακτητές και να γεμίσουν τα στρατόπεδα του Άουσβιτς, του Νταχάου κ.λπ. με Έλληνες πατριώτες; Τότε γιατί βάψαμε με αίμα την Πίνδο δημιουργώντας το Αθάνατο Ηρωικό Αλβανικό Έπος; Μήπως έπρεπε να συνεργαστούν μαζί τους; πράγμα που έκαναν ορισμένοι άλλοι λίγο αργότερα.

Η αντίσταση κατά των Γερμανών κατακτητών ήταν υπόθεση παλλαϊκή, πανεθνική και μπράβο σε όσους αντιστάθηκαν. Λίγο αργότερα όμως το παγκόσμιο πολιτικό σκηνικό έπειτα από συν απόφαση των «Μεγάλων» και από συνεχόμενα σφάλματα των ηγεσιών των δύο «αντιπάλων παρατάξεων» πάντα πίσω από το δόγμα των Άγγλων συμμάχων μας «Διαίρει και Βασίλευε» έφερε την κατάσταση των πολιτικών πραγμάτων στη χώρα μας σε τέτοιο σημείο, που πολλοί από εκείνους που αντιστάθηκαν στον κατακτητή, εισέπραξαν ως αντάλλαγμα τον κοινωνικό αποκλεισμό και τις τουριστικές μακροχρόνιες διακοπές στα ξερονήσια του Αιγαίου, ενώ μια άλλη μικρότερη μερίδα, που δεν αντιστάθηκαν ή και συνεργάστηκαν με τους κατακτητές απολάμβαναν τα αγαθά της «Πύρρειου» νίκης των σε ένα Ελληνικό Κράτος που προσπαθούσε να ορθοποδήσει μετά τον πόλεμο και τον εμφύλιο σπαραγμό.

Ο ΜΑΚΡΥΝΕΙΟΣ
Πηγή: εφημερίδα Λιθοβουνιωτικα νέα / pesag.gr