Της Αντιγόνης Κατσαδήμα
Στο Θέατρο Τέχνης, ολοκληρώθηκαν οι παραστάσεις του έργου του Α. Φλουράκη «Θέλω μια χώρα» με την Ρένη Πιττακή στο ποιητικό επέκεινα, σε διάδραση με το κείμενο. Ενώ γεννήθηκε το 2012 και, ήδη, έχει ανεβεί στην Αγγλία μόνο από τρεις ηθοποιούς, επαφίεται πάντα στα χέρια του σκηνοθέτη που θα το κάνει παράσταση. Κρίνοντας από το τελευταίο ανέβασμά του, στη Φρυνίχου και σε σκηνοθεσία Μ. Κάλμπαρη, σκέψεις γεννώνται για τον τρόπο με τον οποίο η θεατρική σκηνή γίνεται γέφυρα στον ακτιβισμό, αναπαράγοντας τη στάση του πολίτη απέναντι στη συνεχή ροή κρίσιμων συμβάντων. Κράμα συναισθημάτων, ρεαλιστική εκφορά πολλαπλών και συνάμα ομοιόμορφων αντιδράσεων, φράσεις διπλού νοήματος, συνθέτουν αυτό που μένει από το κείμενο «Θέλω μια χώρα».
Πρόκειται για την καταφατική απόφανση και επιστροφή στο «εγώ» στην κοινωνική ομοφωνία με το «εμείς». Ιστορικά, κατάγεται από την θυσιαστική κρίση του Δημήτρη Δημητριάδη «Πεθαίνω σαν χώρα» και την λυτρωτική αποδόμηση εκείνου του «εγώ» σε ένα απώτερο, απόμακρα ιδεαλιστικό «εμείς». Έχει σημασία να πεθαίνω, εφόσον δεν πεθαίνω, πεθαίνω σαν. Αντιστικτικά, έχει σημασία να θέλω, εφόσον δεν θέλω απλά αλλά στρέφομαι προς αυτό που με ξεπερνά, παγιώνει και εκφράζει το σύνολο. Αυτή η επιθυμία αρθρώνεται ως επιταγή. Δεν παίρνει από αναβολές. Και εκτυλίσσεται μέσα από ένα κείμενο χειμαρρώδες, όπως διασπάται και εκφράζει τις φωνές όλων.
Παρακολουθώντας τις σκηνοθετικές προτάσεις της Κάλμπαρη, στην προκειμένη περίπτωση, η επιλογή να δει το κείμενο σαν πλατφόρμα λειτούργησε ως ένα -εναρκτήριο- επίπεδο, σε συνδυασμό με την παράλληλη παρουσία της Πιττακή που κατόρθωσε να το αναγάγει σε μια φαντασματική πραγματικότητα. Καθώς το κείμενο, ως εικόνα παράστασης, εξανθρωπίζει τη θυσία. Εντοπίζοντας κλισέ της καθημερινότητας θεατρικά, προσφέρεται ένας άλλος τρόπος θέασης της κοινωνικής τελετουργίας στην υπερβολή της. Εικαστικά και αισθητικά, βέβαια, το γεγονός ότι γνωστά προσχήματα κυριάρχησαν ως θορυβώδη σχήματα μιας περφόρμανς, μερικές φορές μαρτύρησε την απουσία έκπληξης. Πάντως, διαισθάνομαι ότι η τελεία στο «Θέλω μια χώρα» δεν έχει μπει ακόμη.
