Του Δημήτρη Παπαδάκη
Το ασφαλιστικό πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ένας συνεχής κύκλος ληστειών. Με τη μεγαλύτερη ληστεία να γίνεται σε βάρος των μελλοντικών γενεών. Τα χρήματα των ασφαλισμένων άρχισαν να ληστεύονται από τη δεκαετία του 1950, όταν τα χρήματα των αποθεματικών των Ταμείων άρχισαν να γίνονται θαλασσοδάνεια για την ανάπτυξη της βιομηχανίας, και στη συνέχεια με το Χρηματιστήριο, τα δομημένα ομόλογα και το PSI. Έτσι ο κοσμάκης αισθάνεται αδικημένος γιατί η σύνταξη που παίρνει δεν αντιστοιχεί στα όσα πλήρωσε με τις εισφορές του. Όμως ούτως ή άλλως το σύστημά μας είναι αναδιανεμητικό, δηλαδή οι συντάξεις προέρχονται από τα χρήματα που πληρώνουν ως εισφορές οι σημερινοί εργαζόμενοι.
Το πιο δίκαιο σύστημα είναι καθένας να εισπράττει όσα εισέφερε. Στο ασφαλιστικό σύστημα αναδιανομής που λειτουργεί σήμερα οι νέοι πληρώνουν τις συντάξεις, εκ των οποίων αρκετές είναι καταχρηστικά υψηλές ή καταχρηστικά πρόωρες. Κανείς δεν εγγυάται στο μέλλον πως θα υπάρχουν συντάξεις γι’ αυτούς που πληρώνουν σήμερα εισφορές. Όλα τα στοιχεία, δημογραφικά και μη, συγκλίνουν πως είναι δύσκολο να υπάρξουν. Το 2030, ένας στους τρεις Ελληνες θα είναι άνω των 60 ετών, ενώ στο κοντινό 2025, ο πληθυσμός της Ελλάδας θα υπολείπεται κατά περίπου 300-400 χιλιάδες αυτού του 2015. Σήμερα οι συνταξιούχοι στην Ελλάδα είναι περίπου 2,7 εκατομμύρια και το 25% αυτών είναι κάτω των 65 ετών που είναι το εθνικό όριο συνταξιοδότησης. Σε αυτό το 25% πηγαίνει το 30% του κόστους των συντάξεων, δηλαδή 10 δισ. ευρώ περίπου.
Η λύση στο πρόβλημα και κυρίως για να μπει φρένο στη ληστεία σε βάρος των νεότερων γενεών θα μπορούσε να είναι, αν όχι η κατάργηση των υποχρεωτικών ασφαλιστικών εισφορών, τουλάχιστον η δραματική μειώσή τους στο βαθμό που να εξασφαλίζουν μια εθνική σύνταξη για όλους τους Έλληνες πάνω από τα 65 έτη. Η συζήτηση για το ποσό της εθνικής σύνταξης και αντίστοιχα των εισφορών που θα την εξασφαλίζουν είναι φυσικά ανοιχτή… Η πρόταση αυτή συμφέρει τους χαμηλοσυνταξιούχους, γιατί μόνο έτσι θα πάψουν υπάρχουν “ευγενή” ταμεία που λυμαίνονται τον κρατικό προϋπολογισμό. Πέραν της εθνικής σύνταξης, ο κάθε εργαζόμενος θα μπορεί να έχει την ευκαιρία να καταβάλει εισφορές σε επαγγελματικά ταμεία ή ιδιωτικές εταιρείες, όπως συμβαίνει σε όλον τον κόσμο για να εξασφαλίσει επιπλέον σύνταξη. Η κατάργηση ή η δραματική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών θα είχε θεαματικό αντίκτυπο στην προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα, θα μείωνε την ανεργία, θα πίεζε τους μισθούς προς τα πάνω, θα αύξανε τα κρατικά έσοδα, άρα θα παρείχε την ευχέρεια μείωσης των φόρων και αυτό θα βελτίωνε την ανταγωνιστικότητα της παραγωγής συνολικά.
Όμως πουθενά δεν φαίνεται η διάθεση να θιγούν οι προνομιούχοι της “κοινωνικής” Ασφάλισης, είτε είναι αυτοί που παίρνουν πρόωρες συντάξεις, είτε αυτοί που λαμβάνουν υψηλές συντάξεις.