Toυ Δημήτρη Παπαδάκη
H Ιόνια Οδός, που για πολλά χρόνια τη λέγαμε Αιώνια, είναι πλέον γεγονός. Για την ακρίβεια σε δύο μήνες θα ολοκληρωθούν και τα τελευταία κομμάτια του παζλ και θα μπορεί κανείς από τη Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου να φτάνει στα Γιάννενα σε περίπου 1 ώρα και 40 λεπτά. Ο χάρτης όλου του Δυτικού Άξονα της χώρας αλλάζει. Και αυτό δεν είναι ένα κλισέ, αλλά μια νέα πραγματικότητα τα πρώτα αποτελέσματα της οποίας θα τα δούμε το προσεχές καλοκαίρι στον τουρισμό.
Η ιστορία των αυτοκινητοδρόμων όμως θα πρέπει να αφήσει στην τοπική κοινωνία της Αιτωλοακαρνανίας και μερικά διδάγματα. Πρώτα από όλα, θα πρέπει να μάθουμε -φυσικά και οι αιρετοί μας εκπρόσωποι, αλλά και ο καθένας ξεχωριστά- ότι όταν γίνονται οι σχεδιασμοί των μεγάλων έργων θα πρέπει να είμαστε παρόντες. Σήμερα όλοι βλέπουν το λάθος σχεδιασμό να περάσει η Ιόνια Οδός τόσο μακρυά από το Αγρίνιο, όταν όμως λαμβάνονταν οι αποφάσεις δεν αντέδρασε κανείς και δεν “άνοιξε ρουθούνι”. Έτσι σήμερα έχουμε το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της διαδρομής Αντίρριο – Γιάννενα να βλέπει τα λιγότερα οφέλη που την ολοκλήρωση της Ιόνιας Οδού. Σήμερα έχουμε ένα μόνο κόμβο που να εξυπηρετεί το Μεσολόγγι, κατασκευασμένο μάλλον σε λάθος σημείο παραγνωρίζοντας τα κυκλοφοριακά δεδομένα της πόλης του Μεσολογγίου, αλλά και τις ανάγκες των τοπικών μετακινήσεων.
Το δεύτερο ίσως πιο σημαντικό, είναι πως όταν στις τοπικές κοινωνίες της Αιτωλοακαρνανίας, τις προηγούμενες δύο δεκαετίες που αποκαλούσαμε την Ιόνια… Αιώνια, δεν κάναμε τίποτα για να προετοιμάσουμε το έδαφος της ανάπτυξης που θα φέρει ο νέος οδικός άξονας. Δεν έγινε καμία σοβαρή προσπάθεια, ώστε να αναπτυχθεί, έστω και λίγο το τουριστικό προϊόν της περιοχής, να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις που θα αξίζει για κάποιον να κάνει έστω μια στάση ή μια διανυκτέρευση στο Αγρίνιο ή το Μεσολόγγι. Φτιάξαμε μήπως κάποιο μουσείο; Έγινε μήπως κάποιος αρχαιολογικός χώρος πιο ελκυστικός για να τον επισκεφτείς; Μήπως υπήρξε κάποια πρωτοβουλία για κάποια περιβαλλοντική ή πολιτιστική διαδρομή; Μήπως έγιναν επενδύσεις σε κλίνες ξενοδοχείων; Μεταξύ μας ξέρουμε πως έχουμε ωραίες παραλίες, όμως ο ξένος πως θα τις μάθει, όταν μόνο η Ψανή στη Ναύπακτο πέρνει Γαλάζια Σημαία; Δυστυχώς η Ιόνια Οδός, από τη στιγμή που δεν προετοιμάσαμε το έδαφος της ανάπτυξης, θα λειτουργήσει τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια περίπου όπως το αεροδρόμιο του Ακτίου: θα εξυπηρετήσει δηλαδή περισσότερο την Άρτα, την Πρέβεζα, τα Γιάννενα, τη Λευκάδα και ίσως μόνο συγκεκριμένα μέρη της Αιτωλοακαρνανίας. Από την ολοκλήρωση των αυτοκινητοδρόμων στην Αιτωλοακαρνανία, το μόνο μέρος που οπωσδήποτε θα γνωρίσει άμεσα οφέλη λόγω της Ολυμπίας Οδού είναι η Ναύπακτος, η οποία πλέον απέχει περίπου μιάμιση ώρα από την Αθήνα και έχει εδώ και χρόνια μια καθαρά τουριστική στόχευση. Τα δυτικά παράλια της Αιτωλοακαρνανίας (Πάλαιρος, Μύτικας, Αστακός, Βόνιτσα) -σαφώς έχει πλέον μειωθεί η απόστασή τους από την πρωτεύουσα και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα- ωστόσο χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ο κάθετος άξονας της Ιόνιας “Αμβρακία – Άκτιο” σε γενικές γραμμές παραμένουν απομονωμένα. Εξάλλου, οι περιορισμένες τουριστικές υποδομές (κυρίως στην Πάλαιρο) υπερκαλύπτονται από το αεροδρόμιο του Ακτίου. Έτσι τώρα που η Ιόνια Οδός φέρνει τις ευκαιρίες ανάπτυξης, εδώ στην Αιτωλοακαρνανία έχουμε μείνει χωρίς “δολώματα”… Και χωρίς καλά δολώματα ψάρι δεν τρως…
Ας ελπίσουμε πως η νέα ταχύτητα που φέρει η Ιόνια Οδός θα μας αναγκάσει με ανάλογη ταχύτητα να διορθώσουμε τα λάθη του παρελθόντος.