Του Κώστα Στούπα στο capital.gr
Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μετά από 8 χρόνια χρεοκοπίας, ύφεσης και μνημονίων δεν έχει καταφέρει ακόμη να βγει από αυτή την κατάσταση. Είναι πιθανόν μάλιστα η κατάσταση να χειροτερέψει αν χρειαστεί να γίνει και νέα ανακεφαλαιοποίηση στις τράπεζες. Επίσης δεν αποκλείεται να τεθεί στο τραπέζι πάλι η προοπτική ενός καταστροφικού Grexit. Βέβαια, ο κ. Τσίπρας και η κυβέρνηση υποστηρίζουν πως τα χειρότερα είναι πίσω και ήδη έχουμε μπει σε τροχιά ανάπτυξης.
Η άποψη της στήλης παραμένει αταλάντευτη: Είτε δεν ξέρουν τι τους γίνεται είτε λένε ψέμματα. Δεν θα είναι η πρώτη φορά.
Ο κ. Τσίπρας και η “παρέα” του το Καλοκαίρι του 2015 περίμεναν πως οι Ευρωπαίοι μπροστά στην απειλή για Grexit θα υποχωρούσαν και θα μας παρακαλούσαν να μας δανείσουν χωρίς μνημόνια.Το χειμώνα του 2016 προέβλεπε πως την άνοιξη μαζί με την Ανάσταση θα έρθει και η ανάσταση της οικονομίας.Αυτά που συνέβησαν ήταν τα ακριβώς αντίθετα. Το λάθος στον πυρήνα της αντίληψης της αριστεράς που δεν επιτρέπει την έξοδο από την κρίση είναι η περιφρόνηση των κανόνων της οικονομίας. Ένα απλό παράδειγμα περιφρόνησης των κανόνων της οικονομίας είναι σύγχυση των προϋποθέσεων ανταμοιβής και τιμωρίας. Όπως δεν μπορεί να υπάρξει θρησκεία χωρίς την προσδοκία του παραδείσου ως ανταμοιβής ενός ενάρετου βίου ή της κόλασης ως τιμωρίας μιας ακόλαστης ζωής έτσι δεν μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός χωρίς κέρδος και χρεοκοπία.
Υποστηρίζει ο κ. Λαφαζάνης πχ. πως ως Λαϊκή Ενότητα, δεν εμποδίζουν τη διεξαγωγή πλειστηριασμών των μεγάλων ακινήτων και περιουσιών… Τα ίδια πιστεύουν και στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ όπως τα ίδια πίστευαν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Αυτός είναι ο λόγος που έφτιαξαν το νόμο Κατσέλη και τον διατηρούν ακόμη. Στο σημείο αυτό βρίσκεται η ουσία του λάθους που βυθίζει ανθρώπους και χώρα. Μετά από 7 χρόνια του νόμου Κατσέλη τα “κόκκινα” στεγαστικά δάνεια έχουν τετραπλασιαστεί. Αυτό σημαίνει πως αν δεν υπήρχε ο νόμος θα έχαναν τα σπίτια τους λιγότεροι απ΄ ό,τι θα τα χάσουν τώρα.
Αν οι τράπεζες είχαν αφεθεί να κάνουν τη δουλειά στην αρχή της κρίσης τα “κόκκινα” δάνεια θα ήταν λιγότερα. Οι καταθέσεις που θα είχαν φύγει θα ήταν λιγότερες και οι τράπεζες θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν με καλύτερους όρους και πολύ νωρίτερα την ανάπτυξη της οικονομίας.
Ένας νόμος που αποσύρει την απειλή της κατάσχεσης σε όποιον δεν πληρώνει παρασύρει και αυτούς που μπορούν να πληρώσουν να μην το κάνουν.
Ο κανόνας για να δουλεύει σωστά ένα τραπεζικό σύστημα και μια οικονομία δεν είναι να κατάσχονται τα μεγάλα ακίνητα και να προστατεύονται τα μικρότερα.
Ο κανόνας για να δουλεύει σωστά το τραπεζικό σύστημα και η οικονομία είναι όποιος δανείζεται να πληρώνει αυτά που χρωστάει και δεν μπορεί να μην υπόκειται τις συνέπειες. Οι συνθήκες μετά το 2010 άλλαξαν για όλους.
Ο Α και o Β κάνουν την ίδια εργασία και παίρνουν τον ίδιο μισθό.
Ο Α έμενε στο ενοίκιο και μάζευε χρήματα να αγοράσει σπίτι και ο Β δανείστηκε από την τράπεζα τα χρήματα του Α για να αγοράσει νωρίτερα. Αν ο Β δεν επιστρέψει το δάνειο ο Α θα χάσει το αποταμίευμα του.
Σε ποιον από τους δύο ανήκει το ακίνητο;
Τα χρήματα με τα οποία δανείζουν οι τράπεζες κάποιον ασχέτως αν είναι για να αγοράσει βίλα ή κοτέτσι είναι οι καταθέσεις κάποιων άλλων, συνήθως μικροκαταθετών. Εκτός από τις καταθέσεις οι τράπεζες διαθέτουν και τα κεφάλαια των ανακεφαλαιοποιήσεων τα οποία προήλθαν από δανεισμό του δημοσίου και προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος. Είναι φυσικό πως για την αγορά κάθε βίλας που έχουν χρηματοδοτήσει οι τράπεζες έχουν χρηματοδοτήσει και την αγορά χιλιάδων διαμερισμάτων. Κατά συνέπεια για κάθε 1 εκατ. μεγάλης ιδιοκτησίας έχουν δώσει μερικές εκατοντάδες εκατ. για την αγορά μικρής ιδιοκτησίας.
Όταν προκύπτει ένας νόμος που προστατεύει τους μικρούς δανειολήπτες από την κατάσχεση του ακινήτου, ακόμη και αυτοί που μπορούν να πληρώσουν δεν θα πληρώσουν για να επωφεληθούν.Το ίδιο έκαναν και οι μικρές επιχειρήσεις και φτάσαμε τα “κόκκινα” δάνεια να είναι 55% του συνόλου περί τα 110 δισ. ευρώ.
Ο νόμος Κατσέλη έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στο γεγονός πως 8 χρόνια μετά τη χρεοκοπία η Ελλάδα δεν βγήκε από τα μνημόνια και την ύφεση με αποτέλεσμα τα “κόκκινα” δάνεια να πολλαπλασιαστούν και να συνεχίσουν να αυξάνονται.Ο νόμος Κατσέλη ευθύνεται που στο τέλος ο αριθμός των ανθρώπων με μικρομεσαία εισοδήματα που θα χάσουν τα σπίτια τους θα είναι πολλαπλάσιος αυτού που θα ήταν αν δεν υπήρχε εντελώς αυτός ο νόμος.
Το 2010 τα “κόκκινα” δάνεια ήταν το 10% του συνόλου, το 2013 αντιπροσώπευαν το 35% και το 2016 είχαν ξεπεράσει το 50%. Το 2010 τα στεγαστικά “κόκκινα” αντιπροσώπευαν το 10% του συνόλου, το 2015 το 24% και τώρα πάνω από το 30%. Το 2010 -12 η κατάσταση μπορούσε να μαζευτεί. Σήμερα όχι…
Οι υποσχέσεις των πολιτικών πως δεν θα κατασχεθούν πρώτες κατοικίες έχουν την ίδια αξία με τις υποσχέσεις πως το 2015 θα καταργούνταν ο ΕΝΦΙΑ.