Για το θεατρικό δρώμενο που έγινε τα χαράματα της Μεγάλης Παρασκευής στο Αγρίνιο δεν μπορώ να εκφέρω άποψη αφού ήμουν απών. Όσον αφορά το εικαστικό κομμάτι οι απόψεις που άκουσα είναι διφορούμενες. Σε κάποιους άρεσε, σε κάποιους δεν άρεσε, σε κάποιους φάνηκε αδούλευτο κλπ.
Οι γνώμες, οι απόψεις και η κριτική είναι τόσο υποκειμενικές που νόημα δεν θα βγάλεις. Δεν θέλω όμως να σταθώ στο εικαστικό του πράγματος.
Θεωρώ πολύ σημαντικό αυτό που γίνεται τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την Μ. Παρασκευή του 1944. Οι δράσεις ξεκίνησαν πέρυσι με το ημερολόγιο του Ανυπότακτου και με την έκθεση του Θ. Βαλαώρα. Πριν από αυτές τις δράσεις δεν υπήρχε τίποτα. Μια τυπική κατάθεση στεφάνου, αν δεν κάνω λάθος και ένα παρατημένο μνημείο στην Αγ. Τριάδα (που όταν ήμασταν πιτσιρικάδες δεν ξέραμε τι σήμαινε και πηγαίναμε και πατάγαμε “ταγκιες”).
Αυτό που έγινε λοιπόν την Μ. Παρασκευή του ’44 είναι σημαντικό από την μία, άγνωστο όμως στο ευρύ κοινό του Αγρινίου, από την άλλη. Θα διαφωνήσω με τον Δημήτρη λοιπόν που έγραψε, ότι το δρώμενο επιχείρησε “να βγάλει εντελώς από το «κάδρο» τους Γερμανούς, τους κατακτητές, τους Ναζί με τις σβάστικες στα μπράτσα” και να ρίξει το βάρος στους ντόπιους συνεργάτες τους ενισχύοντας έτσι το εμφυλιοπολεμικό κλίμα.
Αν και δεν γνωρίζω που εστίασε το δρώμενο, οι “αλήθειες” σχετικά με την Μ. Παρασκευή του ’44 είναι πολλές. Πράγματι οι τσολιάδες έκαναν την βρώμικη δουλειά. Πίσω όμως από αυτούς ήταν στημένοι οι Γερμανοί με τα πυροβόλα καθώς τους σημάδευαν και τους απειλούσαν.
Τον Σαλάκο τον κρέμασαν στην πλατεία. Επί κεφαλής του αποσπάσματος ήταν ο περίφημος δήμιος επιλοχίας και έπειτα ανθυπολοχαγός του Τάγματος Ασφαλείας Γεωργόπουλος.
Όταν ετοίμαζαν τη θηλειά ο Σαλάκος φώναζε:
-Θα μ’ εκδικηθεί ο λαός του Αγρινίου. Ζήτω το ΕΑΜ.
Ο Γεωργόπουλος απάντησε
-Σκάσε παλιοκάθαρμα! και τράβηξε το σκαμνί απ’ τα πόδια του θύματος.
Πρέπει λοιπόν να γίνει γνωστή η Ιστορία και το μένος των τσολιάδων εναντίον των μη κατακτημένων, να γίνει γνωστή η Ιστορία της Δημάδη (και ποιος την σκότωσε) και όχι μια απλή ονομασία σε μια πλατεία, ο ρόλος του Τολιόπουλου (αρχηγός των τσολίαδων, που συνέχισε να κατέχει την θέση στον Ελληνικό Στρατό), ο ρόλος του Γεωργόπουλου κλπ.
Δεν ξέρω αν προάγεται κανένα εμφυλιακό κλίμα με όλα αυτά. Όμως αυτή είναι η Ιστορία. Και πιστεύω ότι πλέον στο 2018 και μπορούμε να την διαβάσουμε πιο ψύχραιμα και πιο συγκροτημένα.
Η Μ. Παρασκευή του ’44 είναι Ιστορία του τόπου μας και δεν μπορεί να την καπηλευθεί κανένας. Και δεν πρέπει συνεχώς να την θάβουμε. Πρέπει να την αναβιώνουμε. Να την κάνουμε γνωστή. Και αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τις εκδηλώσεις μνήμης. Όπως ήταν το θεατρικό δρώμενο της Μ. Παρασκευής. Κι ας μην ήταν καλλιτεχνικά τέλειο για κάποιους. Δεν πειράζει…
Γ.Κ.
