Βιώσιμη Κινητικότητα
Κυκλοφορώντας άνετα και με ασφάλεια στην πόλη.
Με τον όρο βιώσιμη κινητικότητα ορίζεται η μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών με άνετο και ασφαλή τρόπο, σεβόμενοι ο ένας τον άλλο. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων πλέον κινείται στις πόλεις, επομένως η κινητικότητα μέσα και γύρω από την πόλη (η αστική και η περιαστική κινητικότητα) είναι ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητα μας.
Το πως κινούμαστε καθημερινά (δηλαδή το πως θα πάμε στην δουλειά μας, στο σχολείο μας, για ψώνια, για βόλτα, για γυμναστήριο, για καφέ) επηρεάζει πολλούς παράγοντες της ζωής μας όπως είναι η υγεία μας, το περιβάλλον μας, η ασφάλειά μας, η τσέπη μας.
Η Βιώσιµη κινητικότητα, για να υλοποιηθεί σε μια σύγχρονη πόλη πρέπει να εγκαταλείψει το µοντέλο του 20ού αιώνα που στηρίζεται στην εξυπηρέτηση του αυτοκινήτου και να στραφεί στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, στο ποδήλατο, στους πεζούς.
Τα στοιχεία που οφείλει μια κοινωνία και κατ’ επέκταση μια κοινότητα να λάβει υπόψη της για να μπορέσει να καταλήξει σε ένα βιώσιμο πλάνο κίνησης για τους ανθρώπους και τα αγαθά της είναι:
– οι χρήσεις γης (ποιες είναι δημοτικές, ποιες δημόσιες και ποιες ιδιωτικές εκτάσεις).
-η στάθμευση ( που χρειάζεται περισσότερη).
-τα τροχαία ατυχήματα την τελευταία πενταετία (π.χ. οδός Ναυπάκτου, διασταυρώσεις σε παλαιό νοσοκομείο, πυροσβεστική, ραδιομέγαρο, κλπ)
– οι μετρήσεις κυκλοφοριακού φόρτου (στην Πύλη, στον Κήπο των Ηρώων, στην Παπαδιαμαντοπούλου, στην Σπύρου Μουστακλή, στην πλατεία Κέννεντυ, κλπ).
– οι δημόσιες συγκοινωνίες και τα χαρακτηριστικά τους (αστικά ΚΤΕΛ και υπεραστικά).
– το οδικό δίκτυο και η σήμανση.
– η σηματοδότηση.
– οι υποβαθμισμένοι αστικοί χώροι.
– τα δίκτυα μεταφοράς αγαθών (εφοδιασμός καταστημάτων-ωράρια).
– τυχόν νέες συγκοινωνίες στην Κοινότητα όπως π.χ. ακτοπλοϊκή σύνδεση (ειδική πρόβλεψη).
– νέες χρήσεις κτιρίων (π.χ. αρχαιολογικό Μουσείο, Μουσείο Άλατος, κ.α.).
– κίνηση μαθητών και φοιτητών (3 νέα σχολεία).
-τρίτη ηλικία μέσα στην πόλη και ειδικές ομάδες που χρειάζονται για την μετακίνηση τους ειδική πρόβλεψη (π.χ. ΑΜΕΑ).
– παλαιά μέσα μεταφοράς (π.χ. άμαξα/άλογα, παλαιά σιδηροδρομική γραμμή).
Η μείωση της κυκλοφορίας των οχημάτων σε μια πόλη δεν συνεπάγεται βλάβη της οικονομικής δραστηριότητας, αντιθέτως οι ορθές παρεμβάσεις στον αστικό ιστό μπορούν να ενισχύσουν την οικονομία της πόλης και να ωφελήσουν στα μέγιστα και το περιβάλλον. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τίποτα καινούργιο παρά να αντιγράψουμε επιτυχημένες πρωτοβουλίες άλλων πόλεων, προσαρμόζοντας αυτές σωστά στα μέτρα μας καθώς το Μεσολόγγι έχει δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Συγκεκριμένο παράδειγμα είναι η όμορφη πλατεία-γειτονιά του ναού του Αγίου Σπυρίδωνα, η οποία όμως έχει καταντήσει σε πάρκινγκ αυτοκινήτων (όχι από τους κατοίκους αλλά από καθημερινούς επισκέπτες) με αποτέλεσμα να μην αναδεικνύεται ο πεζόδρομος, η εκκλησία, η γραφικότητα της γειτονιάς. Υπάρχουν τρόποι για την προστασία τέτοιων χώρων που θα αναδείξουν την γειτονιά και θα διευκολύνουν την καθημερινότητα των κατοίκων.
Μια γεύση του μεγέθους του κυκλοφοριακού θέματος της πόλη μας μπορεί κανείς να πάρει αν κινηθεί -προτείνουμε με τα πόδια – σε ώρα αιχμής στην συμβολή των οδών Σπύρου Μουστακλή και Σπύρου Τρικούπη. Συνωστισμός, εκνευρισμός, κορναρίσματα και αργοπορία! Άλλο δύσκολο σημείο με μεγάλη επικινδυνότητα και με πέντε σοβαρά ατυχήματα τα πέντε τελευταία χρόνια παρατηρείται στην συμβολή των οδών Παπαδιαμαντοπούλου και Πετρούλια, (έναντι του Βασιλόπουλου). Ολόκληρη η περιοχή εκεί θυμίζει ναρκοπέδιο με αυτοκίνητα που εισέρχονται των οδών με ταχύτητες εθνικής οδού!
Σκεφτείτε λοιπόν την οδό Σπύρου Μουστακλή χωρίς διπλό παρκαρισμένα οχήματα δεξιά και αριστερά και την απογοήτευση των εγκλωβισμένων επιβατών λεωφορείων αλλά μια οδό φιλική προς τους πεζούς με ποδηλατοδρόμους και διαβάσεις πεζών καλά διατηρημένες και ενισχυμένες με ευδιάκριτη και φωτισμένη σήμανση προτεραιότητας των πεζών κατά μήκος της οδού. Παράλληλα σκεφτείτε σαμαράκια στις οδούς που θα αποκόπτουν τις μεγάλες ταχύτητες και γιατί όχι και κάποιον κυκλικό κόμβο που θα ρυθμίζει ορθά την κυκλοφορία στο σημείο και χωρίς την επικινδυνότητα που προκαλεί η τωρινή κατάσταση.
Για να συμβούν τα παραπάνω δεν χρειάζονται κονδύλια εκατομμυρίων αλλά ένα πλάνο διαχείρισης της μετάβασης από το σημερινό χάος στην ασφαλή και οργανωμένη κυκλοφορία!
Στην Κοινότητα Μεσολογγίου η τελευταία επικαιροποιημένη κυκλοφοριακή μελέτη έγινε το 2002. Έκτοτε στην πόλη μας έχουν γίνει πολλές αλλαγές. Είναι επιτακτική η ανάγκη μιας νέας μελέτης που θα σχεδιάσει το Μεσολόγγι σαν ολοκληρωμένη αστική δομή, εντός και εκτός πύλης, με τα νέα δεδομένα που έχουν προστεθεί στην περιοχή (ΙΟΝΙΑ οδός, άνοιγμα προς το θαλάσσιο μέτωπο, Καλλικρατικός δήμος).
Ένα πρόσφατο εργαλείο στρατηγικού σχεδιασμού για τη βιώσιμη κινητικότητα στις ευρωπαϊκές πόλεις είναι το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας.
Η πόλη μας έχει λάβει χρηματοδότηση (40.000 ευρώ από το Πράσινο Ταμείο) για εκπόνηση Σχεδίου Βιώσιμης Κινητικότητας. Πρόσφατα διαβάσαμε στον τοπικό τύπο ότι η διαδικασία εκπόνησης του Σχεδίου έχει ξεκινήσει “σε συνεργασία με εξειδικευμένη εταιρεία ειδικών σε θέματα αστικών μεταφορών και στρατηγικού σχεδιασμού” και “Η παρακολούθηση της πορείας των εργασιών καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου από τους πολίτες και η συμμετοχή τους σε κρίσιμα ορόσημα αυτού αποτελούν βασικές παράμετροι της επιτυχίας του Σ.Β.Α.Κ.”.
Έτσι λοιπόν ο συνδυασμός μας “Για την κοινότητα Μεσολογγίου” καταθέτει σήμερα τις προτάσεις μας σχετικά με αυτό το θέμα.
Αν σκεφτούμε ότι την επόμενη δεκαετία καλώς εχόντων των πραγμάτων αυξηθεί ο πληθυσμός της πόλης (επέκταση σχεδίου πόλης, τουρισμός, ερευνητές, φοιτητές) μια παράμετρος που οφείλουν να λάβουν υπόψη τους οι μελετητές του Σχεδίου Βιώσιμης Κινητικότητας αλλά και όλοι μας και λαμβάνοντας υπόψη τις κομβικές δημόσιες υπηρεσίες (Δημαρχείο, Δικαστήρια, Σχολεία) και τα πολιτιστικά σημεία της πόλης με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, προτείνουμε:
● Μείωση της χρήσης των αυτοκινήτων μέσα στο κέντρο της πόλης και ζώνες ήπιας κυκλοφορίας όπου οι ταχύτητες των αυτοκινήτων υποχρεωτικά θα είναι χαμηλές. Σαμαράκια σε δρόμους όπου κριθεί απαραίτητο. Δημιουργία χώρων στάθμευσης περιφερειακά της πόλης.
● Ενθάρρυνση της χρήσης των αυτοκινήτων από κοινού, μια λύση που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ελβετία και την έχουν υιοθετήσει χιλιάδες νοικοκυριά σε αστικές περιοχές.
● Βιώσιμη δημόσια συγκοινωνία και χρήση πράσινων οχημάτων, mini bus που θα συνδέει συγκεκριμένα κομβικά σημεία της πόλης.
● Ενίσχυση της χρήσης ποδηλάτου, συμβατικών και μηχανοκίνητων, ένα μέσο μεταφοράς που λόγω της μορφολογίας του εδάφους της πόλης μας μπορεί να καταστεί ως το πιο εμβληματικό μέσο μεταφοράς των κατοίκων και των επισκεπτών στην πόλη μας. Θα ήταν ότι καλύτερο για την πόλη μας η δημιουργία δικτύου οδών για ποδηλατικές διαδρομές μεγάλων αποστάσεων που θα τη συνδέει με άλλες περιοχές του δήμου μας. (Αιτωλικό, Νεοχώρι, Ευηνοχώρι)
● Προώθηση του περπατήματος διευρύνοντας το δίκτυο των πεζόδρομων και εφαρμόζοντας πολιτικές βελτίωσης του μικροκλίματος των οδών με δημιουργία ζωνών πρασίνου και απώτερο στόχο τη μείωση φαινομένου αστικής θερμικής νησίδας.
Η συμμετοχή των πολιτών είναι απαραίτητη προϋπόθεση στο νέο Σχέδιο Βιώσιμης Κινητικότητας. Για αυτό το λόγο απαιτούμε άμεσα δημόσια διαβούλευση για το θέμα που θα επηρεάσει τις ζωές μας για τις επόμενες δεκαετίες. Η δημόσια διαβούλευση οφείλει να υλοποιηθεί από τους μελετητές του Σχεδίου. Οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να γίνει μια διαβούλευση είναι πολλοί και θα δώσουν τα απαραίτητα εργαλεία στους μελετητές να διαμορφώσουν το σχέδιο στα μέτρα μας και στις ανάγκες των φορέων που εμπλέκονται. Τρόποι διαβούλευσης: ερωτηματολόγια, τοπική συνέλευση, εργαστήριο πολιτών, ηλεκτρονικό φόρουμ, συναντήσεις γειτονιάς.
Ήδη στον τοπικό τύπο υπάρχουν προτάσεις για συγκεκριμένες αλλαγές που αφορούν μονοδρομήσεις, την είσοδο-έξοδο της πόλης, τον αποχαρακτηρισμό των οδών Παπαδιαμαντοπούλου και Αγίου Αθανασίου από Περιφερειακές σε Δημοτικές οδούς και λοιπές προτάσεις που μπορούν να συγκεντρωθούν σε ένα δομημένο εργαστήριο δημοτών μαζί με τους μελετητές ώστε να υπάρξει το βέλτιστο αποτέλεσμα για την πόλη μας.
Για καλές πρακτικές από λοιπούς Δήμους και το εξωτερικό αρκεί ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι σε τέσσερις χώρες από το 2017 ισχύουν φορολογικές ελαφρύνσεις σε όσους χρησιμοποιούν στην καθημερινότητα τους το ποδήλατο (Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ιταλία), με τον Βέλγο ποδηλάτη να ανταμείβεται με 23 λεπτά του ευρώ ανά χιλιόμετρο μετακίνησης. Τα οφέλη για την υγεία είναι γνωστά. Αυτό που πρέπει να μας απασχολεί στην πόλη μας είναι η ασφάλεια του ποδηλάτη: οι πολλές λακκούβες, η απουσία καλού φωτισμού σε ορισμένα σημεία, η παραβίαση των κανόνων που ισχύουν στους ποδηλατόδρομους δημιουργεί το αίσθημα του φόβου και της ανασφάλειας στη χρήση του. Από την άλλη πλευρά η σωστή κυκλοφοριακή συμπεριφορά του ποδηλάτη και τήρηση των κανόνων ασφαλείας από τους ποδηλάτες ( χρήση κράνους), μπορεί να διευκολύνει την κίνηση των αυτοκινήτων.
Θεσμικά η Δημοτική αρχή αλλά και οι μελετητές του Σχεδίου Βιώσιμης Κινητικότητας οφείλουν να λάβουν υπόψη τους και την άμεση ισχύ του, ώστε να μην υπάρξουν θέματα με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο της Πόλης και ενδεχόμενο ανάγκης νέων μελετών (συζήτηση και θέμα που έχει προκύψει με την ισχύ των ΣΒΑΚ, θέμα που οφείλει να παρακολουθεί η πόλη).
“Για την Κοινότητα Μεσολογγίου”
Συνδυασμός για τις Δημοτικές Εκλογές, Μάιος 2019
Επικεφαλής Κίνησης Όλγα Δασκαλή
