Του Δημήτρη Παπαδάκη
Δόθηκε μάχη τα προηγούμενα χρόνια, ώστε η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων να γίνει ανεξάρτητη για να μην μπορεί η εκάστοτε Κυβέρνηση να κάνει παρεμβάσεις. Οι δανειστές είχαν διαπιστώσει πως η φορολογική Αρχή κάθε άλλο παρά αμερόληπτα δρούσε με τις παρεμβάσεις του πολιτικού συστήματος. Έτσι πήγαμε στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Βέβαια τα πράγματα στην Ελλάδα δεν αλλάζουν τόσο εύκολα, ούτε από την μια στιγμή στην άλλη. Για την ακρίβεια δεν αλλάζουν ποτέ.
Η ΑΑΔΕ δεν παύει να είναι μία δημόσια – κρατική υπηρεσία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Έτσι λοιπόν όπως σε όλο το Δημόσιο και στην ΑΑΔΕ οι εργαζόμενοι αρνούνται να αξιολογηθούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 90% των εργαζομένων στις υπηρεσίες της ΑΑΔ Ε απέχει από τη διαδικασία της αξιολόγησης, που ξεκίνησε προσφάτως. Αυτό που δεν είναι και τόσο αναμενόμενο ήταν να αρχίσουν οι αρνητές της αξιολόγησης να χρησιμοποιούν τραμπούκικες μεθόδους. Στην πρόσφατη γενική συνέλευση του Συλλόγου Εργαζομένων στις ΔΟΥ νομού Αττικής και Κυκλάδων όχι μόνον αποφασίσθηκε η μη συμμετοχή των εφοριακών στη διαδικασία της αξιολόγησης, αλλά αποφασίσθηκε και η διαγραφή του προϊσταμένου του ανθρώπινου δυναμικού της ΑΑΔΕ Αθανάσιου Μάρα, από το σύλλογο! Στην πραγματικότητα, οι εφοριακοί θέλουν να συνεχιστεί η πρακτική του παρελθόντος, όπου όλοι οι υπάλληλοι αξιολογούνταν ως άριστοι, χωρίς κανένα ουσιαστικό κριτήριο.
Το οξύμωρο εδώ είναι ότι η Κυβέρνηση, ενώ μιλά για επιτελικό κράτος και ψηφίζει τα αντίστοιχα νομοσχέδια στη βουλή, έχει «από κάτω» αυτή τη Δημόσια Διοίκηση που καλείται να εφαρμόσει τα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια, τη Δημόσια Διοίκηση που αρνείται να αξιολογηθεί… Και δυστυχώς σε όλα αυτά δεν έχουμε δει ακόμη τουλάχιστον κάποια σοβαρή αντίδραση από την πλευρά της Κυβέρνησης. Όμως το θέμα σε περιορίζεται μόνο στην παρούσα ή στην εκάστοτε Κυβέρνηση αφορά συνολικά το πολιτικό σύστημα. Ένα σύστημα που δεν θέλει «να σπάσει αυγά»…
Ορίστε και το παράδειγμα. Μία από τις απαιτήσεις του πρώτου μνημονίου ήταν ο ετήσιος έλεγχος 200 «πόθεν έσχες» εφοριακών, με κλήρωση. Δηλαδή δειγματοληπτικά και τυχαία μέσω κλήρωση θα επιλέγονταν 200 εφοριακοί, των οποίων θα συγκρινόταν η περιουσιακή τους κατάσταση με τις αμοιβές τους και σε περίπτωση ασυμβατότητας, θα ανοιγόντουσαν οι λογαριασμοί τους. Αυτή η μνημονιακή υποχρέωση δεν έγινε ποτέ πράξη. Θα έπρεπε δηλαδή στα χρόνια των μνημονίων να έχουν ελεγχθεί 1700 «πόθεν έσχες» εφοριακών… Και δεν είναι μόνο ότι δεν έγινε ο έλεγχος, από κανέναν δεν ανακινήθηκε το θέμα αυτό, ούτε έγινε ποτέ κάποια ερώτηση στη Βουλή…
Κι όμως έλεγχοι έγιναν, έγινε όμως όχι με τη διαδικασία (κλήρωση) που έλεγε το μνημόνιο. Και ω του θέματος έλεγχοι έγιναν και στο προσωπικό στη ΑΑΔΕ. Με τη διαφορά ότι οι έλεγχοι έγιναν κυρίως μετά από καταγγελίες. Και φυσικά βγήκαν «λαβράκια»… Έτσι το 2017 ανακοινώθηκε επίσημα πως εντοπίστηκαν δύο εφοριακοί με απόκλιση από του μισού εκατομμυρίου ευρώ καθώς επίσης και ένα τελωνιακός με απόκλιση της τάξης των 200.000 ευρώ. Στις τάξεις λοιπών όσων σήμερα αρνούνται να αξιολογηθούν, υπάρχουν σίγουρα και κάποιοι διεφθαρμένοι… Όμως είναι άλλο πράγμα να γίνονται περιορισμένοι έλεγχοι μετά από καταγγελίες και είναι άλλο να συμβεί αυτό που ζητούσε το μνημόνιο. Γιατί ο τυχαίος και δειγματοληπτικός έλεγχος του μνημονίου θα λειτουργούσε και προληπτικά: αν ξέρεις ότι κάθε χρόνο θα μπαίνει το όνομά σου στην κληρωτίδα και μπορούν να σε «τσιμπήσουν», θα το σκεφτείς πολλές φορές μέχρι να βάλεις το χέρι στο λάδι.
Το μεγάλο λάθος των δανειστών ήταν φυσικά ότι δεν επέμεναν έλεγχο των «πόθεν έσχες» των εφοριακών. Αν γίνονταν αυτοί οι 200 κατ’ έτος έλεγχοι και άνοιγαν λογαριασμοί, όχι μόνο θα αποκαλύπτονται η διαφθορά, αλλά πολύ πιθανόν θα οδηγούμασταν στα ιδιωτικά συμφέροντα που είχαν λόγο «να τα χώσουν» στους εφοριακούς και ίσως ακόμη και στους πολιτικούς προστάτες τους…