Του Δημήτρη Παπαδάκη
Το μεταναστευτικό είναι η μεγαλύτερη πρόκληση του 21ου αιώνα. Όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για το σύνολο του Δυτικού Κόσμου. Δεκάδες ή καλύτερα εκατοντάδες εκατομμύρια από τις χώρες της Αφρικής, της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής θέλουν να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Ο λόγος είναι απλός έλκονται από το κοινωνικό κράτος και το φιλελεύθερο καθεστώς. Και φυσικά γιατί ασφυκτιούν όλα αυτά τα εκατομμύρια είτε λόγω εμφυλίων πολέμων και των αντιδημοκρατικών καθεστώτων, είτε λόγω της πληθυσμιακής έκρηξης και των προβλημάτων που αυτή επιφέρει, είτε λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Βέβαια υπάρχει τίποτα το καινοφανές εν προκειμένω. Η ιστορία της ανθρωπότητας, θα μπορούσε να πει κανείς, πως είναι μια ιστορία μεταναστεύσεων. Αυτό που σε μεγάλο βαθμό διαφοροποιεί τώρα τα πράγματα είναι ότι ένα σημαντικό ποσοστό –προφανώς όχι όλοι- των μεταναστών δεν έχει τη διάθεση να ενσωματωθεί στη χώρα, όπου καταλήγει και να βρει ένα στοιχειώδες modusvivendi. Συνήθως αυτό συμβαίνει με ανθρώπους που προέρχονται από χώρες, όπου επικρατούν θεοκρατικά καθεστώτα και κυρίως ο ισλαμικός φονταμενταλισμός. Το Ισλάμ, έτσι όπως ερμηνεύεται από τους ακραίους αγιατολάχους, ουσιαστικά δεν είναι θρησκεία, αλλά ένα δικαιικό σύστημα, που σε πολλές περιπτώσεις δίνει τη δυνατότητα στον πιστό να… «επαναφέρει» τα πράγματα στην πράξη. Στο Δυτικό Κόσμο, όμως ο νόμος του κράτους υπερισχύει, έναντι των θρησκευτικών οδηγιών και νόμων. Και εδώ ακριβώς είναι που ανακύπτουν μεγάλα προβλήματα. Γιατί στο Δυτικό Κόσμο και δη στην Ευρώπη, όπου κυριαρχούν οι διάφορες εκδοχές του Χριστιανισμού, έχει καθιερωθεί η ανεκτικότητα είτε είσαι προτεστάντης, είτε καθολικός, είτε ορθόδοξος. Μια ανοχή που με μεγάλο βαθμό επιτάσσεται από το νόμο και κατοχυρώνεται συνταγματικά.
Για μην παρεξηγηθούμε: και ο Χριστιανισμός πέρασε την δική του φονταμενταλιστική φάση, το δικό του Μεσαίωνα. Όμως επήλθε ο Διαφωτισμός και επικράτησε. Σήμερα, δυστυχώς δεν έχουμε να κάνουμε με το Ισλάμ, που μετέφραζε Αριστοτέλη τον 6ο και 7ο αιώνα μ.Χ, αλλά με ένα ακραίο Ισλάμ, που φοβάται και καταστρέφει ακόμη και τα μνημεία του πολιτισμού των Ασσυρίων. Αυτή η συμπεριφορά σε συνδυασμό με τα οικονομικά προβλήματα που εμφανίζονται κυρίως μετά το 2008 στον αναπτυγμένο κόσμο, έχουν μετακινήσει ένα σημαντικό ποσοστό της κοινής γνώμης προς ξενοφοβικές και ακραίες θέσεις.
Δυστυχώς δεν πέφτουμε από τα σύννεφα όταν η έρευνα της διαΝΕΟσις για το μεταναστευτικό κατέδειξε πως το 58% των Ελλήνων θεωρεί τους μετανάστες «απειλή για την εθνική μας ταυτότητα». Η όλη διαχείριση του μεταναστευτικού προβλήματος είναι εξόχως προβληματική, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη είναι αρκετά προβληματική. Και το χειρότερο όλων είναι ότι δίνει τον απαραίτητο «χώρο» να εκφραστούν οι ακραίες και ξενοφοβικές φωνές. Δεν είναι τυχαίο ότι τη δεκαετία που πέρασε σε όλη τη Ευρώπη τα ακραία, εθνολαϊκιστικά και ξενοφοβικά κόμματα γνώρισαν μεγάλη άνοδο. Στην Ελλάδα πρόσφατα πετύχαμε μια νίκη, αφήνοντας τη Χρυσή Αυγή εκτός βουλής. Δυστυχώς όμως η τροπή που παίρνει το μεταναστευτικό τους τελευταίους μήνες την επαναφέρει στο προσκήνιο. Ο ξυλοδαρμός από Χρυσαυγίτες ξένου δημοσιογράφου την Κυριακή στην πλατεία Συντάγματος, όπου ο ανταποκριτής βρέθηκε για να καλύψει την αντιπροσφυγική συγκέντρωση, που πραγματοποίησαν περίπου 400 άτομα παρουσία στελεχών και μελών της Χρυσής Αυγής, όπως του Ηλία Κασιδιάρη ήρθε να ενισχύσει -αν όχι να επιβεβαιώσει- τους φόβους ότι η αναζωπύρωση του προσφυγικού ζητήματος δίνει πνοή ζωής στη νεοναζιστική οργάνωση που έπνεε τα λοίσθια.
Αυτό το πισωγύρισμα στην Ελλάδα δεν πρέπει να το επιτρέψουμε. Είναι απαραίτητο και άμεσα αναγκαίο να αμβλυνθούν οι κοινωνικές επιπτώσεις της προβληματικής διαχείρισης του μεταναστευτικού.
