Του Δημήτρη Παπαδάκη
Νέα κόντρα για την προστασία της πρώτης κατοικίας είχαμε αυτή τη φορά μεταξύ του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη, και του τέως υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου. Ο κ. Γεωργιάδης ανάρτησε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ένα βίντεο με ομιλία του κ. Τσακαλώτου στη Βουλή, όταν ήταν υπουργός Οικονομικών, σχετικά με το θέμα αυτό. Ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε τότε ότι η προστασία της αγοράς κατοικίας χρειάζεται, όταν η οικονομία βρίσκεται εκτός κανονικότητας, όταν για παράδειγμα έχει τεράστια ύφεση, ενώ σε περιόδους κανονικότητας η αγορά στέγης έχει πάντα ένα ρίσκο.
«Παίρνεις ένα δάνειο και κάποια στιγμή πρέπει να το ξεπληρώσεις. Και έχεις την πιθανότητα να μη σου βγει αυτό το ρίσκο και να το χάσεις. Γι’ αυτό το 2009 υπήρξαν 56.000 πλειστηριασμοί και δεν υπήρχε κανένα κίνημα κατά των πλειστηριασμών αυτών. Γιατί ήταν μία κανονική περίοδος με ανάπτυξη και ο κόσμος ήξερε ότι μπορούσε να πάρει ένα δάνειο και αν δεν μπορούσε να το ξεπληρώσει θα είχε κάποιο πρόβλημα», ανέφερε τότε ο κ. Τσακαλώτος, ενώ πρόσθεσε ότι «στην κρίση είπαμε ότι δεν είμαστε στην κανονικότητα» και «ότι χρειάζεται κάτι και σιγά – σιγά πρέπει να επιστρέψουμε στην κανονικότητα». Ο πρώην υπουργός Οικονομικών απαντώντας στο τρολάρισμα του Αδ. Γεωργιάδη, αφού τον κατηγόρησε για κοπτοραπτική στην ομιλία του απάντησε ότι «περίοδος μη κανονικότητας για την αγορά κατοικίας είναι όχι μόνο η περίοδος της κρίσης, αλλά και η περίοδος μετά από αυτήν, όταν ο κόσμος έχει συσσωρευμένα χρέη και υποχρεώσεις».
Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι μόνο αν τώρα βρισκόμαστε στην κανονικότητα ή όχι, αλλά και το ποιος πληρώνει στο τέλος τα… ρίσκα που δεν βγαίνουν. Η κάθε τράπεζα δεν δανείζει από τα κέρδη της, αλλά από τα χρήματα των καταθετών. Αυτό δυστυχώς πολλοί στην Ελλάδα, είτε δεν το ξέρουν, είτε σκοπίμως το αγνοούν. Όταν ένα στεγαστικό δάνειο σταματήσει να αποπληρώνεται, σταματά απλώς να αποπληρώνεται από το δανειολήπτη, «πληρώνεται» όμως το δάνειο με άλλους τρόπους… «Πληρώνεται» από τον μικρομέτοχο της τράπεζας που ανακεφαλαιοποιήθηκε και είδε το χαρτοφυλάκιό του να εξανεμίζεται, από τον ομολογιούχο των κρατικών ομολόγων που επίσης είδε τις αποταμιεύσεις του να εξανεμίζονται και από τον φορολογούμενο που πλήρωσε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Αυτές ουσιαστικά ήταν οι επιπτώσεις του νόμου Κατσέλη και την προστασία από τους πλειστηριασμούς. Μπήκαν στην «προστασία» άνθρωποι που όντως δεν είχαν τη δυνατότητα να πληρώσουν, μπήκαν και επαγγελματίες «μπαταχτσήδες», με αποτέλεσμα τα κόκκινα δάνεια να εκτιναχθούν και στο τέλος να χρειαστεί ξανά και ξανά να ανακεφαλοποιηθούν οι τράπεζες. Το τελικό κόστος ήταν τεράστιο για όλους και για το φορολογούμενο και για όσους πραγματικά έχρηζαν κάποιας προστασίας.
Σήμερα λοιπόν η άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας προκαλεί αντιδράσεις και ανησυχία σε πολλούς. Οι ίδιοι όμως δεν είχαν καμία ανησυχία για την οικονομία όταν τα «κόκκινα» δάνεια διογκώνονταν… Γιατί όμως και να το κάνουμε η πρώτη κατοικία είναι αυτή που «πουλάει» και όχι η οικονομία και η ευστάθεια του τραπεζικού συστήματος. «Όζει» λαό αυτή η επιχειρηματολογία, όμως κάθε άλλο παρά το λαό ωφελεί. Ο νόμος Κατσέλη και η άκριτη προστασίας της πρώτης κατοικίας έπαιξε ένα σημαντικό ρόλο στο γεγονός πως η Ελλάδα χρειάστηκε τρία μνημόνια και έκανε οκτώ χρόνια να βγει από τα αυτά (όπως βγήκε τέλος πάντων).