Αλλά η ευρωπαϊκή «γέφυρα» είναι χωρίς καπετάνιο
Του Δημήτρη Παπαδάκη
Τα δύσκολα θέλουν καλούς καπεταναίους και καλό καράβι και η Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι μάλλον ένα καράβι πληγωμένο χωρίς καλό καπετάνιο. Και απέναντί της έχει τον Ερντογάν και την πρόκληση του μεταναστευτικού – «εισβολικού» προβλήματος.
Χθες από τον Έβρο οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είπαν πολλά και ενδιαφέροντα, όμως το τι στάση θα κρατήσουν απέναντι στον Ερντογάν δεν μας είπαν. «Οι ανησυχίες σας είναι και ανησυχίες μας», τόνισεη επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, ενώ εξέφρασε τη συμπάθειά της και για τους πρόσφυγες που υφίστανται την εκμετάλλευση. Εκτός από τσάι και συμπάθεια η επικεφαλής της Κομισιόν ανακοίνωσε την οικονομική βοήθεια ύψους 700 εκατ. ευρώ προς την Ελλάδα, εκ των οποίων 350 εκατ. ευρώ είναι άμεσα διαθέσιμα, για τη διαχείριση υποχρεώσεων που αφορούν το προσφυγικό. Εκείνο που όμως δεν διευκρινίστηκε είναι αν αυτά τα χρήματα θα κατευθυνθούν για την φύλαξη των συνόρων και την αποτροπή ή αν θα χρησιμοποιηθούν για να υποδεχθούν οι ΜΚΟ στα νησιά τις επόμενες καραβιές που ετοιμάζεται να ξεφορτώσει ο Ερντογάν. Και φυσικά ο Ερντογάν θα πάρει πολλά περισσότερα από τα 700 ψωροεκατομμύρια που θα πάρει η Ελλάδα. Εξάλλου μέχρι τώρα από το 2015 και μετά έχει πάρει πάνω από 6 δισ. ευρώ, ενώ η Ελλάδα πολύ λιγότερα.
Στο μόνο ίσως που θα πρέπει να δώσουμε βάση στα όσα ειπώθηκαν χθες στις Καστανιές είναι οι ευχαριστίες προς την Ελλάδα και οι ατάκες πως «η Ελλάδα είναι σήμερα η «ασπίδα» της ΕΕ» και αυτό γιατί πράγματι για πρώτη φορά μετά από μετά από πολλά χρόνια η Ελλάδα κατάφερε να προστατεύσει τα σύνορά της.
Όμως τι θα γίνει από εδώ και πέρα;Τι θα κάνει η Ευρώπη που μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου ασχολείται περισσότερο με το θέμα του προϋπολογισμού της Ένωσης και έχει ένα εμφανές έλλειμμα ηγεσίας από την στιγμή που Μέρκελ αποσύρεται αργά και… βασανιστικά από τα δρώμενα. Όμως ακόμη και τώρα που δύει το άστρο της η Μέρκελ παραμένει κυνικά ωμή δηλώνοντας πως μπορεί να κατανοήσει ότι ο Ερντογάν περιμένει περισσότερα από την Ευρώπη, αλλά βρίσκει απαράδεκτο το γεγονός ότι χρησιμοποιεί τους πρόσφυγες.
Πρόσφατο δημοσίευμα του Reuters έχει τον εξής τίτλο που περιγράφει επαρκώς την ευρωπαϊκή κατάσταση. «Η Ευρώπη «βγάζει καπνούς» με τον εκβιασμό Ερντογάν, αλλά σκέπτεται και να δώσει περισσότερα χρήματα». Η Ευρώπη λοιπόν σκέπτεται να δώσει περισσότερα χρήματα στην Τουρκία, αλλά ενδιαφέρεται ταυτόχρονα να μην φανεί ότι υποκύπτει στον εκβιασμό του Ερντογάν. Φυσικά ούτε λόγος για σοβαρές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας για την μονομερή κατάργηση της συμφωνίας για το μεταναστευτικό, ούτε καν για την ωμή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου με τα απανωτά τρυπήματα των τουρκικών γεωτρύπανων στον κυπριακό βυθό…
Κι όμως τα πράγματα θα μπορούσα να είναι πολύ εύκολα. Μια νέα προσφυγική κρίση τύπου 2015 στην παρούσα συγκυρία θα διέλυε την Ε.Ε. και αυτό ο Ερντογάν το ξέρει. Από τη στιγμή λοιπόν που ο Ερντογάν λειτουργεί έτσι με τους άτεγκτους κανόνες της realpolitik, η Ευρώπη θα μπορούσε να απαντήσει αναλόγως. Το αδύνατο σημείο της Τουρκίας είναι η εύθραυστη οικονομία της. Κάτι που φάνηκε πρόσφατα όταν άρχισε η λίρα να καταρρέει μερικά tweets του Τραμπ. Μια δέσμη, έστω μέτριων, εμπορικών κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μερικές δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων πως οι ευρωπαϊκές επενδύσεις στην Τουρκία είναι επισφαλείς, αρκούν για να βυθίσουν την τουρκική οικονομία. Ωστόσο το καράβι δεν έχει καλού καπεταναίους…
