Του Δημήτρη Παπαδάκη
«Μνημόνια υπήρχαν επί Τσίπρα, επί Μητσοτάκη υπάρχουν πακέτα ανάπτυξης» ήταν το σχόλιο του Στέλιου Πέτσα στα όσα δήλωσε στα «Νέα» ο λετονός αντιπρόεδρος της Κομισιόν ΒάλντιςΝτομπρόβσκις για καθεστώς ελέγχου από την ΕΕ στα ποσά που θα λάβει η χώρα μας από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ο επικεφαλής της οικονομικής και νομισματικής πολιτικής της Κομισιόν δήλωσε στη συνέντευξή του ότι η αποδέσμευση των πόρων προς τα κράτη – μέλη της ΕΕ θα γίνεται σε δόσεις και θα συνδέεται άμεσα με συγκεκριμένα ορόσημα, τα οποία ναι μεν θα συμφωνούνται με τα κράτη – μέλη, αλλά θα συναρτώνται με την υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Αυτά τα λόγια από πολλούς ερμηνεύτηκαν ως «μνημόνιο» που έρχεται. Και η λέξη αυτή, η αλήθεια είναι πως στην Ελλάδα, κάνει «ντζιζ»…
Εξάλλου, όταν έγινε γνωστή η πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης και τα 32 περίπου δισεκατομμύρια που θα εισρεύσουν στην Ελλάδα και πριν αυτή η πρόταση γίνει απόφαση από τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχεδόν όλοι στην Ελλάδα έσπευσαν να πανηγυρίσουν. Και τέτοιες δηλώσεις φαντάζουν παραφωνία για τους πανηγυριστές. Είναι προφανές ότι στην Ελλάδα συνεχίζουμε να προτιμάμε τις επιδοτήσεις. Τις «τυφλές» επιδοτήσεις χωρίς όρους. Το πως τις διαχειριστήκαμε αυτές τις επιδοτήσεις, ας ανατρέχουμε να δούμε τις έγιναν το Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα, που κέρδισε τη δεκαετία του ‘80 από την τότε ΕΟΚ ο Ανδρέας… Ένα παρόμοιο «δώσε και εμένα μπάρμπα» αναφωνεί ξανά η Αθήνα προς τις Βρυξέλλες και αν οι κουτόφραγκοι δώσουν αυτά τα δισεκατομμύρια, η… έκκληση θα επαναληφθεί αυτή τη φορά με αποδέκτη την Αθήνα, το Μέγαρο Μαξίμου και τα διάφορα Υπουργεία.
Ας δούμε όμως πως σκέπτονται ας άλλες χώρες και ας μην πάμε μακριά, αλλά στην Κύπρο, που κάθε άλλο παρά κείται μακράν. Ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου προ ημερών ανακοίνωσε τι η Κύπρος μελετάει αίτημα (όχι για το άμεσο μέλλον) προσφυγής σε δανεισμό από το πακέτο των 240 δισ. ευρώ του ESM. Το εξαιρετικά ενδιαφέρον και μη αναμενόμενο ήταν στο άκουσμα αυτής της πρόθεσης, οι αγορές να αντιδράσουν θετικά και τα επιτόκια των κυπριακών ομολόγων να αρχίσουν να πέφτουν…
Αντίθετα με τις προβλέψεις, η σκέψη της Κυπριακής Κυβέρνησης εκτιμήθηκε ως μια στάση θετική και υπεύθυνη για την οικονομία της Κύπρου. Γιατί κάποιος να προτιμήσει τα δάνεια από τις επιδοτήσεις; Όταν το κάνει αυτό κανείς κάτι σημαίνει… Πρώτα από όλα σημαίνει υπευθυνότητα. Τα χρήματα που θα πάρει κανείς από δανεισμό θα πρέπει να τα αξιοποιήσει (για να μπορέσει να τα επιστρέψει) με τρόπο, που να αποδώσουν στην οικονομία και όχι να τα διαθέσει δεξιά κι αριστερά χωρίς κανένα σχέδιο για την οικονομία ή ακόμη χειρότερα να πριμοδοτήσει το πελατειακό κράτος. Με τα δάνεια του ESM, που εξάλλου έχουν φθηνότερο επιτόκιο από τις αγορές, κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για την Κύπρο, που κατάφερε γρηγορότερα από όλους να βγει από το μνημόνιο.
Αυτά βέβαια ισχύουν για την Κύπρο, όχι την Ελλάδα! Στην Ελλάδα ενώ έχουμε λόγους να φοβόμαστε τα μνημόνια, δυστυχώς δεν είμαστε ικανοί ούτε τις επιδοτήσεις να απορροφήσουμε έγκαιρα. Μια ματιά στην απορρόφηση του ΕΣΠΑ αρκεί για να το διαπιστώσει κανείς. Μόνο που αν τελικά αυτή η ευκαιρία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης της Ε.Ε. με ένα επιπλέον ΕΣΠΑ, είτε με τη μορφή επιδοτήσεων, είτε με μορφή δανείων, δεν πρέπει να πάει χαμένη…
