Του Δημήτρη Παπαδάκη
Ανέκαθεν και σίγουρα πριν την χρεοκοπία του 2010, όλες οι κυβερνήσεις είχαν «σημαία» την πάταξη της φοροδιαφυγής. Όμως και μετά τα Μνημόνια η φοροδιαφυγή παραμένει η μεγάλη πληγή του κρατικού κορβανά, αφού στοιχίζει τρεις ΕΝΦΙΑ το χρόνο…
Στις πρώτες θέσεις τις φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής στο πεδίο του ΦΠΑ εξακολουθεί να βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία για το έτος 2018, που ανακοίνωσε προ ημερών η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, περίπου 1 στα 3 ευρώ των δυνητικών εσόδων από τον ΦΠΑ δεν εισπράττεται στην Ελλάδα λόγω φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής.
Ειδικότερα, σύμφωνα τα στοιχεία της Κομισιόν:
-η τρύπα στις εισπράξεις ΦΠΑ το 2018 διαμορφώθηκε στα 6,570 δισ ευρώ, δηλαδή στο 30,1% των δυνητικών εσόδων, με το όρο στην Ευρώπη να είναι 9,2%.
-σε σύγκριση με το 2014, η τρύπα έχει ανοίξει κατά 3,4 μονάδες, παρά την αύξηση συντελεστών και την κατάργηση εξαιρέσεων
-στην 5ετία 2014-2018 χάθηκαν εισπράξεις ΦΠΑ άνω των 30 δισ
Πρόκειται για την 6η χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, σε απόλυτα νούμερα (!), παρόλο που απέχουμε πάρα πολύ από το να είμαστε η 6η οικονομία της Ευρώπης. Μάλιστα η Ελλάδα είναι δευτεραθλήτρια πίσω από τη Ρουμανία, με κριτήριο τις εκτιμήσεις για τις απώλειες επί των δυνητικών εσόδων ΦΠΑ. Και φυσικά πρόκειται για ένα ποσό που αν εισπράττονταν θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάργηση όχι μόνο του ΕΝΦΙΑ αλλά και άλλων φόρων.
Το χειρότερο όλων είναι μάλλον το γεγονός ότι παρά τα Μνημόνια, που μεσολάβησαν, η εισπραξιμότητα του ΦΠΑ δεν έχει βελτιωθεί, αντιθέτως έχει επιδεινωθεί και ποσοτικά και ποιότητα. Απόδειξη ότι το φορολογικό σύστημα παραμένει αμεταρρύθμιστο και σε λάθος κατεύθυνση. Τα ηλεκτρονικά βιβλία και τα e-τιμολόγια σε μια χώρα που τα πλαστά και εικονικά τιμολόγια δίνουν και παίρνουν, δεν προχώρησε… Επίσης δεν προχώρησε η σύνδεση των ταμιακών μηχανών με τους κρατικούς σέρβερ, για να εισπράττεται άμεσα ο ΦΠΑ. Το μόνο που έγινε, αλλά όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία δεν αρκεί, είναι ότι τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε σε μεγάλο βαθμό ο όγκος των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Από την άλλη για το… χαμένο ΦΠΑ μια φταίει και το μεγάλο ύψος του. Συχνά ο αγοραστής και ο πωλητής συμφωνούν από κοινού να μην κοπεί απόδειξη και να μην καταβληθεί ο ΦΠΑ προς όφελος και των δύο. Ενώ επίσης συχνά οι καταναλωτές μπορεί να πληρώνουν τον ΦΠΑ, αλλά δεν αποδίδεται στον κρατικό κορβανά, αφού ο επαγγελματίας δεν έχει κόψει απόδειξη.
Ο τρόπος για να λυθεί ή τέλος πάντως να αμβλυνθεί κατά πολύ το πρόβλημα είναι σίγουρα να προχωρήσουν οι θεσμικές αλλαγές (eτιμολόγια κτλ) κυρίως όμως το γίνει ελκυστική η απόδειξη και για τον καταναλωτή και για τον πωλητή. Και για να γίνει αυτό ένας τρόπος υπάρχει. Να μειωθεί το ύψος του ΦΠΑ και να εκπίπτουν όλα τα έξοδα. Και όταν λέμε όλα εννοούμε όλα. Ακόμη και τα λουλούδια στα μπουζούκια. «Αγαπάς την τσέπη σου; Απόδειξη!» για να παραφράσουμε το παλιό σλόγκαν του Υπουργείου Οικονομικών. Έτσι καταλαβαίνει ο Έλληνας…
Έτσι θα αυξηθούν τα κρατικά έσοδα. Εξάλλου η αύξηση των συντελεστών (καμπύλη Laffer) και η καθυστέρηση στις θεσμικές αλλαγές είδαμε ότι δεν απέδωσε. Μήπως πρέπει επιτέλους να δοκιμάσουμε κάτι άλλο;
