Χρηματοδοτικό κενό έως 250 εκατ. στα έργα για τα σκουπίδια
Αποκαλυπτική η αντιπαράθεση Γράφακου – Ράσμουσεν
Ανοικτή είναι ακόμη η διαγωνιστική διαδικασία για τα εργοστάσια επεξεργασίας απορριμμάτων στην Αιτωλοακαρνανία, στο ΧΥΤΑ Στράτου και στο ΧΥΤΑ Βλαχομάνδρας στη Ναύπακτο. Αμφότερα τα έργα βρίσκονται σε φάση επαναδημοπράτησης καθώς οι διαγωνισμοί τους κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ (δηλαδή μέχρι το τέλος το 2023) δεν κατάφεραν να ολοκληρωθούν, καθώς ακυρώθηκαν στα δικαστήρια.
Η κοινοτική χρηματοδότηση όμως των αντίστοιχων έργων σε όλη την Ελλάδα τίθεται εν αμφιβόλω στα πλαίσια της νέα προγραμματική περιόδου του ΕΣΠΑ, που ξεκίνησε να τρέχει από φέτος, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση εμφανίζεται διατεθειμένη να χρηματοδοτήσει δράσεις μόνο για την ανακύκλωση και όχι για την επεξεργασία των σύμμεικτων απορριμμάτων. Υπάρχει λοιπόν σοβαρή πιθανότητα η χώρα συνολικά να έχει ένα χρηματοδοτικό κενό για τέτοιου είδους έργα που μπορεί να φτάσει τα 250εκατ. ευρώ. Με το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος πάντως να εμφανίζεται καθησυχαστικό πως τα έργα που βρίσκονται αυτή την περίοδο σε διαδικασίες δημοπράτησης δεν θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα χρηματοδότησης.
Εκείνο που προβληματίζει ιδιαίτερα είναι η μεγάλη διάσταση απόψεων, για να το θέσουμε κάπως κομψά, ανάμεσα στον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΝ Μ. Γραφάκο και τον επικεφαλής της DG REGIO από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Carsten Rassmusen.
Οι δύο αντιπαρατέθηκαν δημόσια για το θέμα πρόσφατα Πανελλήνια Σύνοδο των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) στα Χανιά. «Σήμερα, οι σχέσεις συνολικά της κυβέρνησης με την DG REGIO δεν είναι οι πιο αρμονικές… Ο κ. Rassmusen, δεν έχω κάτι με τον άνθρωπο, έχει κάποιο πρόβλημα με την χώρα» είπε εμφατικά ο Μ. Γραφάκος. «Ποιος είναι ο κ. Ράσμουσεν;» αναρωτήθηκε στη συνέχεια αφού ισχυρίστηκε ότι ο αξιωματούχος ερμηνεύει αυθαίρετα τους ευρωπαϊκούς κανόνες και ζητά να υπάρχει ελάχιστη απορρόφηση 5% των δαπανών για να περάσουν τα έργα από το παλαιό στο νέο ΕΣΠΑ (phasing). «Ξέρετε τι θα πει αυτό; Αγρίνιο, Ανατολική Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Πάτρα θα τους πεις να πάνε με όρους της επόμενης περιόδου;». Για να απαντήσει ο ίδιος ότι αυτό σημαίνει πως πρέπει να βρεθούν 250 εκατ. ευρώ για να προχωρήσουν διάφορα έργα που έχουν δρομολογηθεί με το προηγούμενο ΕΣΠΑ.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι με το προηγούμενο ΕΣΠΑ, οι μονάδες απορριμμάτων χρηματοδοτούνταν έως και κατά 85% ενώ με το νέο, η χρηματοδότηση δεν μπορεί να ξεπεράσει το 50-55%. Έτσι προκύπτει μια «τρύπα» 200 έως 250 εκατ. ευρώ: «Τα έχουμε; Δεν τα έχουμε!» ρώτησε και απάντησε από μόνος του για να προσθέσει αναφερόμενος στον Carsten Rasmussen: «Δεν έχει δικαίωμα ούτε να κουνά το χέρι, ούτε να τινάζει στον αέρα το πρόγραμμα. Θα αναγκαστούμε να βάλουμε χρήματα εφόσον δημιουργηθεί πρόβλημα που εκτιμούμε ότι δεν θα δημιουργηθεί. Βρισκόμαστε σε πολύ λεπτές ισορροπίες. Δεν μπορεί να δημιουργηθεί μια τρύπα επειδή κάποιος υψηλόβαθμος κοινοτικός παράγοντας ερμηνεύει κατά το δοκούν τις ευρωπαϊκούς κανονισμούς»…
Από την πλευρά του πάντως ο κ. Rassmusen υποστήριξε πως δεν υπάρχει καμία κατά το δοκούν ερμηνεία από την πλευρά του και πως οι κανονισμοί του νέου ΕΣΠΑ ήταν γνωστοί στην Ελλάδα εδώ και μερικά χρόνια και δεν άλλαξαν στην πορεία. Έτσι υπήρξε κατηγορηματικός ότι η χρηματοδότηση μονάδων σύμμεικτων απορριμμάτων είναι παράνομη με την νομοθεσία που ισχύει πλέον στην Ε.Ε. Ο ίδιος πάντως υποστήριξε πως στο νέο ΕΣΠΑ υπάρχουν από την Ε.Ε. διαθέσιμα για την Ελλάδα 900 εκατ. ευρώ για δράσεις που αφορούν την ανακύκλωση. Παράλληλα ο κ. Rassmusen υποστήριξε πως είναι τεχνικά εφικτό οι Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων σε Μονάδες Ανακύκλωσης-Ανάκτησης και έτσι τα έργα να τύχουν κοινοτικής χρηματοδότησης.
Από αυτή την αντιπαράθεση και ιδίως από την αναφορά Γραφάκου πως ο Rassmusen έχει κάποιο πρόβλημα με την Ελλάδα, θα πρέπει υποψιαστεί κανείς πως είτε το αρμόδιο Υπουργείο προσπαθεί να καλύψει τους λάθους χειρισμούς του, είτε κάποια μεθόδευση υπάρχει εν εξελίξει γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, πιθανόν για να ανοίξει η πόρτα στις συμπράξεις με ιδιώτες για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό.
Το ατού του έργου στο ΧΥΤΑ Στράτου
Η περίπτωση πάντως της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων στο ΧΥΤΑ Στράτου παρουσιάζει ένα πλεονέκτημα που πιθανόν -ακόμη κι αν «στράβωσει» η υπόθεση μεταξύ Ελλάδας και Βρυξελλών- δεν θα θέσει εν αμφιβόλω το μέρος της κοινοτικής χρηματοδότησης του έργου. Και αυτό γιατί το 2020, όταν εντάχθηκαν στο ΕΣΠΑ τα έργα του Δήμου Αγρινίου για τη διαχείριση των απορριμμάτων εντάχθηκαν «πακέτο» σε μια πράξη με συνολικό προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ.
Το βασικό έργο ήταν φυσικά η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων με το μεγαλύτερο προϋπολογισμό, ωστόσο μαζί της είχαν ενταχθεί ως υποέργα της ίδιας πράξης τα έργα επέκτασης του ΧΥΤΑ Στράτου (βρίσκονται και αυτά σε φάση δημοπράτησης), τα έργα αναβάθμισης της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Στραγγισμάτων (ΕΕΣ) και η προμήθεια τεμαχιστή ογκωδών.
Σε κάθε περίπτωση η όλη υπόθεση με τη διαχείριση των απορριμμάτων συνολικά στη χώρα βρίσκεται σε μια πολύ κρίσιμη καμπή, καθώς η Ελλάδα έχει μείνει πάρα πολύ πίσω σε σχέση με τους στόχους της Ε.Ε. Για παράδειγμα με όλα όσα έχουν γίνει τα πολλά προηγούμενα χρόνια η ανακύκλωση στη χώρα φτάνει περίπου στο 17% και μέχρι το τέλος του 2025 θα πρέπει βάσει στόχων να πάει στο… 55%!
Ακολουθήστε το agrinioculture.gr στο GoogleNews και δείτε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από το Αγρίνιο και την Αιτωλοακαρνανία στο ΑγρίνιοCulture.gr
