When a rising power threatens to displace a ruling power, alarm bells should sound: danger ahead. China and the United States are currently on a collision course for war— unless both parties take difficult and painful actions to avert it.
Allison, Graham. Destined for War: Can America and China Escape Thucydides’s Trap? Houghton Mifflin Harcourt. Kindle Edition.
Απόσπασμα από το άρθρο του Κώστα Στούπα στο capital.gr
Η κατάσταση όπου μια μεγάλη δύναμη προβληματίζεται τι πρέπει να κάνει με μια ταχέως ανερχόμενη άλλη δύναμη ονομάζεται παγίδα του Θουκυδίδη γιατί πρώτη φορά την ανέλυσε και την περιέγραψε ο Έλληνας ιστορικός με την αντίδραση της Σπάρτης στην άνοδο της ισχύος της Αθήνας.
Πρόσφατα ο Graham Allison καθηγητής του Harvard και σύμβουλος του νυν αλλά και πολλών Αμερικανών προέδρων τα τελευταία 30 χρόνια κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με τίτλο “Destined for War: Can America and China escape Thucydide’s trap?” (Προορισμένοι για πόλεμο: Μπορούν οι ΗΠΑ και η Κίνα να αποφύγουν την παγίδα του Θουκυδίδη;”).
Στο βιβλίο περιγράφεται αναλυτικά η κατάσταση όπως διαμορφώνεται μεταξύ της οικονομικής και αμυντικής ισχύος των δυο χωρών τις τελευταίες δεκαετίες. Περιγράφεται επίσης ο επιθετικός θυμικός χαρακτήρας των ηγετών των δυο χωρών αυτή την περίοδο κάτι που αντικατοπτρίζει και τις διαθέσεις μεγάλων τμημάτων των κοινωνιών τους.
Κατά την ιστορική έρευνα του Allison και του Harvard οι περισσότεροι μεγάλοι πόλεμοι της νεότερης ιστορίας αποδίδονται σε συνθήκες αίσθησης απειλής μιας μεγάλης δύναμης από την ισχυροποίηση άλλων μικρότερων.
Κατά την έρευνα αυτή τα τελευταία 500 χρόνια έχουν εντοπιστεί 16 περιστατικά στην ιστορία που ταιριάζουν σε αυτό το μοντέλο. Από τα 16 αυτά περιστατικά μόνο σε 4 περιπτώσεις η ανακατανομή ισχύος δεν λύθηκε με έναν μεγάλο πόλεμο.
Οι αναλυτές αλλά και οι αγορές φαίνεται να υποτιμούν την πιθανότητα μιας επέμβασης των ΗΠΑ στη Βόρεια Κορέα γιατί θεωρούν ανυπολόγιστες τις καταστροφές μιας αναμέτρησης με την Κίνα, η οποία βρίσκεται πίσω από τη Βόρεια Κορέα.
Εν τω μεταξύ, οι αντιφατικές δηλώσεις Αμερικάνων αξιωματούχων περί επέμβασης ή μη στην Κορεατική χερσόνησο εκλαμβάνονται σαν απουσία σαφούς στρατηγικής και όχι σαν στοιχείο καθησυχασμού με στόχο τον αιφνιδιασμό.
Επίσης όλοι γνωρίζουν το τεράστια χρέη που έχει συσσωρεύσει το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα τα οποία καθιστούν κάθε παραγωγική επένδυση δύσκολα αποδοτική. Στο παρελθόν τέτοιου είδους προβλήματα διαγραφής χρεών και υποχρεώσεων για καταβολή συντάξεων και υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας συνήθως έχουν λάβει χώρα και γίνει αποδεκτά χωρίς διαμαρτυρίες μετά από πολέμους.
Ο μοναδικός τρόπος να βγουν οι δυο αντίπαλοι από την παγίδα του Θουκυδίδη είναι να εκχωρήσουν οι ΗΠΑ στη δεύτερη μεγάλη δύναμη μια ευρύτερη περιοχή του πλανήτη όπου θα μπορούν να ικανοποιούν τα εγωιστικά ένστικτα όσων θεωρούν εαυτούς ισχυρούς οπότε χρειάζονται και κάποιους να τους υπακούν.
Πράγματι η συνέχεια αναμένεται με ενδιαφέρον…
