Του Δημήτρη Παπαδάκη
Να λοιπόν που το όνομα που θα λάβουν τα Σκόπια έχει μεγάλη σημασία και η υπόθεση αυτή μας “θυμήθηκε” ξανά… Η χώρα δυστυχώς την εποχή που ήταν -ή υποτίθεται ότι ήταν- ισχυρή και το μόνο κράτος των Βαλκανίων μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατάφερε ηττηθεί από τα Σκόπια και να παραχωρήσει τον όρο “Μακεδονία”. Δεν μας παίρνει άλλο να στρουθοκαμηλίζουμε, αφού το “Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία” προσδιορίζει ένα χώρο στα βόρεια σύνορα της χώρας μας που αποδεχθήκαμε να ονομάζεται “Μακεδονία”. Σήμερα έχουμε μια ευκαιρία να περιορίσουμε κάπως την ήττα που υπέστημεν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν επιλέξαμε με μια προσωρινή λύση -εθελοτυφλώντας πως παραχωρήσαμε το όνομα- να μεταθέσουμε το πρόβλημα, με αποτέλεσμα τα περισσότερα κράτη του ΟΗΕ να αναγνωρίσουν τη χώρα αυτή με το συνταγματικό της όνομα. Σήμερα θα πρέπει οι πολίτες αυτής χώρας -γιατί οι πολιτικοί ζούν στον κόσμο τους- να πάρουν το δίδαγμα της ιστορίας ότι δηλαδή ο χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ μας κι ότι πάντα στο τέλος αποδεικνύεται ότι η χειρότερη λύση είναι η μη λύση. Γιατί, αν κι αυτή τη φορά υποκύψουμε στον πειρασμό κάποιου τύπου «περήφανου» “όχι”, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να ενισχύσουμε το σημερινό status quo, δηλαδή την αναγνώριση του κράτους των Σκοπίων από τα περισσότερα κράτη του ΟΗΕ με το συνταγματικό τους όνομα.
Από τα διάφορα ονόματα που έχουν πέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, εκείνο που ίσως πρέπει να αποφύγουμε με κάθε τρόπο είναι το «Νέα Μακεδονία» και να επιμείνουμε στην εθνική θέση περί γεωγραφικού προσδιορισμού. Γιατί ένας γεωγραφικός προσδιορισμός μειώνει τις αλυτρωτικές βλέψεις των Σκοπίων. Το “Βόρεια” ή “Άνω Μακεδονία” περιορίζει την προοπτική του κράτους στη γεωγραφία των σημερινών του συνόρων. Το “Νέα Μακεδονία” όμως τι θα σημαίνει; Νέα πατρίδα; Και η παλιά πατρίδα, η χαμένη πατρίδα, τι απέγινε; Αν εγώ είμαι Νέος Μακεδόνας, ποιοι ήταν οι παλιοί; Καταλαβαίνει ο καθένας πως τα ερωτήματα αυτάπ που θέτει το όνομα “Νέα Μακεδονία” στρώνουν το χαλί στις αλυτρωτικές – εθνικιστικές βλέψεις των Σκοπίων.
Ανεξαρτήτως όμως του ποιά κατάληξη θα έχει το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, το ζήτημα για μας είναι να μπορέσουμε επιτέλους να πάρουμε το δίδαγμα αυτής της ιστορίας και να αναζητήσουμε τα βαθύτερα αίτια του γιατί σε διεθνές επίπεδο δεν μας παίρνει κανείς στα σοβαρά, γιατί η διπλωματία μας είναι για τα πανηγύρια, γιατί η φωνή μας στη διεθνή σκηνή αδυνατίζει συνεχώς, γιατί δεν είμαστε σε θέση να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα των Ελλήνων της Βόρειας Ηπείρου, γιατί δεν μπορούμε να πετύχουμε μια συμφωνία, που να τηρείται, με τη Βουλγαρία για τη διαχείριση των νερών του Εβρου και του Νέστου. Δεν μιλάμε καν για ελληνοτουρκικά, ΑΟΖ, Κυπριακό… Η χώρα συνεχώς “μικραίνει”… Πρέπει να βρούμε τι φταίει!
Φωτο: Αψίδα με τον Ήλιο της Βεργίνας στα Σκόπια
