Του Δημήτρη Παπαδάκη
Την άλλη εβδομάδα ξεκινά στο Νταβός, όπως κάθε χρόνο, η ετήσια συνάντηση που διοργανώνει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Οι φετινές συζητήσεις έχουν δύο άξονες αναφοράς, ο ένας είναι το μέλλον της κινεζικής οικονομίας και οι προοπτικές αλλά και οι κίνδυνοι που η ανάπτυξή της προσφέρει και από την άλλη το φαινόμενο της εξελισσόμενης σε παγκόσμιο επίπεδο Τετάρτης Βιομηχανικής Επανάστασης, που όπως λένε οι ειδικοί, είναι αυτή της τεχνητής νοημοσύνης, της γνώσης και της γρήγορης διάδοσής της. Το φαινόμενο αυτό θα επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία, δεδομένου ότι πραγματοποιούνται στους κόλπους της πολύ σημαντικές ανακατατάξεις. Από την άλλη μεριά η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα φαινόμενο που εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς και είναι ένα νόμισμα με δύο όψεις. Η μία όψη είναι η θετική, δηλαδή οι δυνατότητες γρήγορης ανάπτυξης αλλά και παραγωγής πλούτου που προσφέρει, από την άλλη όμως είναι τεράστιες ανισότητες που δημιουργούνται σε επίπεδο γνώσεων. Έτσι έχουμε ένα φαινόμενο, από τη μία μεριά ταχύτατα αναπτυσσόμενες οικονομίες και από την άλλη τις αποκαλούμενες οικονομίες της υστέρησης, στις οποίες αναπτύσσονται φαινόμενα όπως ο εθνικισμός, ο λαϊκισμός και η ασύμμετρη τρομοκρατία.
Το γενικότερο συμπέρασμα από τις εξελίξεις αυτές -παραδέχονται οι κορυφαίοι στοχαστές- είναι ο ρόλος της παιδείας, ο ρόλος της εκπαίδευσης. Υπό αυτή την έννοια είναι θλιβερό το να παρακολουθεί κανείς στην Ελλάδα το εκπαιδευτικό σύστημα να καταρρέει με υπουργούς, οι οποίοι δεν καταλαβαίνουν το τι συμβαίνει στον κόσμο κι αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να δημιουργήσουν αρθρώσεις, ώστε να μπορέσουν να αλώσουν την ελληνική παιδεία εκ των ένδον. Το πρόβλημα της εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι ζωτικό, είναι ένα θέμα που θα έπρεπε να απασχολεί πολύ σοβαρά την Κυβέρνηση, αλλά, ως φαίνεται, δεν την ενδιαφέρει καθόλου, δεδομένου ότι μόνη της φροντίδα είναι το πώς θα μπορέσει, αφενός μεν να διατηρηθεί στην καρέκλα της και από την άλλη μεριά να μπορέσει να έχει ένα ποσοστό τέτοιο, ώστε έτσι την προσεχή περίοδο είναι ένας ισχυρός πολιτικός παράγοντας. Έτσι εις βάρος της χώρας και σε βάρος κυρίως των παιδιών και των νέων, 500.000 από τους οποίους έχουν ήδη φύγει, η Ελλάδα δεν παρακολουθεί πλέον την Τετάρτη Βιομηχανική Επανάσταση που σημαίνει ότι με ρυθμούς ταχύτερους η περιοθωριοποίησή της στο κόσμο του αύριο θα είναι γεγονός.
Απόδειξη αυτού, η πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ με τίτλο «Ετοιμότητα για το μέλλον της παραγωγής», η οποία εξετάζει τη δομή και τις παραμέτρους της παραγωγικής διαδικασίας σε 100 χώρες. Από αυτή προκύπτει ότι η Ελλάδα ανήκει στην περισσότερο μειονεκτική ομάδα, αυτή των αναδυόμενων χωρών, οι οποίες χαρακτηρίζονται σήμερα από περιορισμένη παραγωγική βάση, καθώς και από πολύ χαμηλές επιδόσεις σε ό,τι αφορά τις άλλες παραμέτρους της παραγωγικής διαδικασίας. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι είναι το μοναδικό από τα παλαιά κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ανήκει στην ομάδα αυτή. Οι πλέον απογοητευτικές επιδόσεις εντοπίζονται στην αποτελεσματικότητα του θεσμικού πλαισίου. Ειδικότερα, ως προς την αποτελεσματικότητα του κανονιστικού πλαισίου η Ελλάδα βαθμολογείται με 67,8 (με άριστα το 100), ενώ παίρνει βαθμό κάτω από τη βάση (44 με άριστα το 100) σε ό,τι αφορά την αντίληψη περί ύπαρξης διαφθοράς.
