Γράφει ο Νίκος Σ. Κωστακόπουλος
Εκπαιδευτικός – Δημοτικός Σύμβουλος Θέρμου
Συνοικισμός της Κόνισκας στο ορεινό Θέρμο είναι η Κόκκιανη. Άγιος Ιωάννης, βέβαια, είναι η επίσημη ονομασία του χωριού, αυτή που χρησιμοποιείται σήμερα, αν και πολλοί από τους παλαιότερους κατοίκους της περιοχής επιμένουν να αποκαλούν το χωριό με το παλιό του όνομα, (πράγμα που ισχύει κατά κόρον σε όλες τις αντίστοιχες περιπτώσεις στην περιοχή του Θέρμου και όχι μόνο), αλλά το πρώτο όνομα ενός χωριού έχει ενίοτε άλλη χάρη και επιβάλλεται η χρήση του, θα μπορούσε να ισχυριστεί με ασφάλεια κάποιος, όταν γίνεται αναφορά σ’ ένα στοιχείο που υπήρχε πριν το χωριό αποκτήσει την ισχύουσα σήμερα ονομασία.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα δεν θα μπορούσε να γίνει κι αλλιώς, καθώς η αναφορά επικεντρώνεται σε κάτι που όχι μόνο συνυπήρξε με το παλιό όνομα του χωριού, αλλά κατά πάσα πιθανότητα προϋπήρξε και του ίδιου του χωριού, καθώς το εν λόγω χωριό δεν είναι τόσο παλιό όσο το στοιχείο στο οποίο επικεντρώνεται η αναφορά αυτή.
Ποιο είναι αυτό το στοιχείο; Ένας πλάτανος ή, καλύτερα μάλλον, ένας γερο-πλάτανος με βάση τα χαρακτηριστικά του. Ένα υπεραιωνόβιο δέντρο με μια τεράστια κουφάλα στη βάση του κορμού του, που δεσπόζει δίπλα στη βρύση του χωριού και στον χώρο τριγύρω του. Τον μικρό χώρο που αποτελεί το κέντρο του χωριού, αφού εκεί είναι τα δύο μαγαζιά του, η πλατεία και η φυσική πηγή. Η βρύση του χωριού.
Η βρύση, η οποία ξεδιψά όχι μόνο τους χωριανούς αλλά και τους περαστικούς για την Κόνισκα, τον Διπλάτανο και τα χωριά της Ευρυτανίας στη διαδρομή προς Καρυά, Μεσοκώμη και Δομνίστα. Κι όχι μόνο αυτό. Δίνει επιπλέον ζωή και στους κήπους του χωριού. Το λιγοστό το νερό της, το οποίο συγκεντρώνεται σε μια στέρνα που βρίσκεται λίγο πιο ΄κει, κάτω από τη σκιά του πλατάνου, είναι επαρκές για να διατηρήσει, με συνετή χρήση βέβαια, τις λιγοστές καλοκαιρινές καλλιέργειες στους κήπους του χωριού, που χωρίς αυτό δεν θα ήταν δυνατό να υπάρχουν.
Μια βρύση που προσέφερε, και συνεχίζει να προσφέρει ακόμα, ζωή σε ανθρώπους, ζώα και φυτά αυτή, χρόνια και χρόνια, από τη στιγμή που κατοικήθηκε το χωριό, κι ακόμη περισσότερο παλιότερα που αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο για την ύδρευση και για την άρδευση του οικισμού.
Δίπλα από τη βρύση δύο μαγαζιά, (το ένα λειτουργεί μόνιμα και το άλλο περιστασιακά), τα οποία προσφέρουν απλόχερα τις υπηρεσίες τους για αναψυχή και ποιοτικό φαγητό και διαθέτουν ικανή απλοχωριά στον εξωτερικό τους χώρο.
Από την άλλη πλευρά του δρόμου, από τη ρίζα του πλατάνου και πιο ΄δω, η μικρή αλλά πανέμορφη πετρόστρωτη πλατεία, υπερυψωμένη, λόγω έλλειψης χώρου, πάνω από τον δρόμο που οδηγεί στο κάτω μέρος του χωριού και στολισμένη μάλιστα με γλάστρες σε επιλεγμένα σημεία περιμετρικά αυτής, όπου είναι φυτεμένα διάφορα λουλούδια που δημιουργούν έναν μικρό επιμήκη ανθόκηπο. Εδώ κάθε χρόνο, της Αγίας Μαρίνας, πολιούχου του χωριού, γίνεται διήμερο παραδοσιακό πανηγύρι. Εδώ επίσης καθημερινά, και κάθε εποχή του χρόνου υπάρχει ζωή, άλλοτε περισσότερη και άλλοτε λιγότερη αλλά ποτέ καθόλου.
Απόλυτος κυρίαρχος παντού τριγύρω στον εν λόγω χώρο, ο πλάτανος. Ο υπεραιωνόβιος πλάτανος που παίρνει ζωή από το νερό της πηγής – δεν είναι τυχαίο εξάλλου που διάλεξε αυτόν τον χώρο για να ζήσει – και ανταποδίδει κι αυτός με τη σειρά του, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη ζωή που του παρέχει η πηγή, πλουσιοπάροχη τη δροσιά του στους θαμώνες της πλατείας αποκάτω του και των μαγαζιών δίπλα καθώς και σε όσους χωριανούς ή περαστικούς σταματούν για να ξεδιψάσουν από το νερό της.
Ο παχύς κορμός του με τους μεγάλους ρόζους και με την ευρύχωρη κουφάλα στο κάτω μέρος του από την πλευρά της πλατείας αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες των πολλών χρόνων που τον βαραίνουν – πόσοι είναι αυτοί οι χρόνοι κανένας δεν ξέρει – αλλά που δεν τον έχουν καταρρίψει. Αντίθετα μάλιστα, παρά τα χρόνια του και το βαριά τραυματισμένο κορμί του όχι μόνο δεν το βάζει κάτω, αλλά όσο κι αν περνούν τα χρόνια τόσο περισσότερο μακραίνουν τα βλαστάρια του, κινώντας από τη επιθυμία του, θαρρείς, να σκεπάσει ολόκληρο τον χώρο τριγύρω του. Όχι μόνο ένα μέρος της πλατείας και τη βρύση αλλά ολόκληρη την πλατεία που βρίσκεται από τη μία πλευρά του και το μέρος του δρόμου ανάμεσα στην πλατεία και στα μαγαζιά και τον έξω χώρο των μαγαζιών, για να προσφέρει όσο μπορεί περισσότερο στους ανθρώπους. Κι έχει τόσον χώρο να καλύψει ακόμα και βιάζεται ν’ απλωθεί όσο πιο πολύ μπορεί. Και τα καταφέρνει παρά τα χρόνια του. Και δεν υπολογίζει θάνατο, γιατί ξέρει πως όταν έχει κάποιος πολλά να προσφέρει ακόμη ο θάνατος διστάζει να τον πλησιάσει!
Και οι επαγγελματίες με τα μαγαζιά δίπλα, από ευγνωμοσύνη προς τον πλάτανο και επειδή νιώθουν ότι στεναχωριέται ο πλάτανος για το τραύμα στο κορμί του, έχουν τοποθετήσει γλάστρες μπροστά στη μεγάλη κουφάλα, έτσι ώστε τα άνθη σ’ αυτές να καλύπτουν το σκαμμένο από τα γηρατειά κορμί του πλατάνου και ν’ απαλύνουν τη στενοχώρια του.
Ποιος, αλήθεια, θα μπορούσε να φανταστεί τον χώρο αυτόν χωρίς τη σκιά του πλατάνου και χωρίς τη δροσιά της πηγής δίπλα; Αδερφωμένα τα δύο αυτά φυσικά στοιχεία είναι εκείνα που κατά πάσα πιθανότητα αποτέλεσαν το δέλεαρ για να μείνουν μόνιμα εκεί γύρω κάποιοι κάτοικοι της Κόνισκας και σταδιακά να μετατραπεί η θέση αυτή σε ξεχωριστό χωριό, κάτι που το επιβεβαιώνει εξάλλου και το ότι αυτό έγινε τον καιρό που δεν διέρχονταν περνούσαν από ΄κεί οι κύριοι μονοπατόδρομοι που ένωναν την εποχή εκείνη τα χωριά της εγγύς του εν λόγω οικισμού περιοχής.
Και σήμερα είναι τα ίδια αυτά στοιχεία που συνεχίζουν να παρέχουν τη διαφορετικότητα στο χωριό αυτό. Ασχέτως αν από τότε άλλαξαν πολλά, αφού πέρασε από εκεί δρόμος κατάλληλος για διέλευση οχημάτων και άνοιξαν και μαγαζιά και αναπλάστηκε πρόσφατα εξ’ αρχής ο χώρος, τα πρωτογενή στοιχεία, η πηγή και ο πλάτανος, είναι αυτά που κάνουν τη διαφορά στον χώρο αυτόν.
Είναι αυτά που, συμπληρώνοντας το ένα το άλλο, προσφέρουν από κοινού ψυχική ευφορία και ξεκούραση στους Κοκκιανίτες και στους πολυπληθείς περαστικούς από τον χώρο αυτόν! Πόσο πιο φτωχή θα ήταν η Κόκκιανη άραγε χωρίς τα δυο αυτά στοιχεία και ποιος θα της έδινε σημασία; Είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι χτίστηκε εκεί το χωριό και ότι πέρασε από εκείνο το σημείο ο δρόμος και έγιναν και τα μαγαζιά δίπλα για να εξυπηρετούν τους περαστικούς; Θέλει και ρώτημα τι είναι εκείνο που κάνει ελκυστικό τον χώρο αυτόν;
Μα ένας πλάτανος και η πηγή δίπλα του, φυσικά, που αποτελούν από κοινού σημείο αναφοράς για ένα χωριό, σε ένα πολυσύχναστο πέρασμα στο ορεινό Θέρμο!
Ένα σημείο που αξίζει ο καθένας να επισκεφθεί, για να νιώσει τη δροσιά του πλατάνου, να ξεδιψάσει από το νερό της πηγής κάτω από τη σκιά του και να γευθεί την άψογη εξυπηρέτηση που προσφέρεται στα μαγαζιά δίπλα του!!
Εκεί, στον Άγιο Ιωάννη (παλιά Κόκκιανη), στον δρόμο από Θέρμο για Κόνισκα, στο ορεινό Θέρμο!!!
