Του Δημήτρη Παπαδάκη
Η Αθήνα δεν έλαβε τελικά πρόσκληση από τη γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ για να συμμετάσχει στη διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο την ερχόμενη Κυριακή. Η ελληνική κυβέρνηση έστειλε διάβημα προς τη Γερμανία για να λάβει μέρος στο θέμα της Λιβύης, αφού αφορά έμμεσα τη χώρα μας, όμως η απάντηση ήταν αρνητική… Οι χώρες που έχουν κληθεί εκτός από την Τουρκία και τη Ρωσία, είναι η Ιταλία, η Γαλλία, η Βρετανία, η πρόεδρος της Κομισιόν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από πλευράς ΕΕ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Κίνα, η Δημοκρατία του Κονγκό, η Αίγυπτος, η Αλγερία και τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Αφρικανική Ένωση και ο Αραβικός Σύνδεσμος.
Όταν μόλις τον περασμένο μήνα η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταδίκαζε τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης για την οριοθέτηση θαλασσίων οικονομικών ζωνών μεταξύ των δύο χωρών, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι αυτή «παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται προς το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να έχει νομικά δεσμευτικές συνέπειες για τρίτα κράτη», είναι τουλάχιστον προκλητικό η γερμανική κυβέρνηση και η Άνγκελα Μέρκελ να μην καλούν την Ελλάδα σε αυτή τη Διάσκεψη. Δυστυχώς η Γερμανία για άλλη μια φορά επιβεβαιώνει ότι παραμένει σύμμαχος της Τουρκίας στην περιοχή και πως διαχρονικά εμφορείται από ανθελληνικά κίνητρα.
Το μόνο εύκολο σε αυτή τη χώρα είναι να τα βάζει κανείς με τη Μέρκελ… Πρέπει να δούμε κάποια πράγματα πέρα από την γερμανική στάση. Κυρίως στο να διαβάσουμε καλά τις αλλαγές που γίνονται στην περιοχή και να δούμε τις δικές μας αστοχίες. Η εξωτερική πολιτική του Τραμπ είναι πια εμφανές ότι σηματοδοτεί μια σταδιακή απόσυρση των ΗΠΑ από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αρχικά και της Μέσης Ανατολής δευτερευόντως. Το κενό των ΗΠΑ έρχεται ουσιαστικά να καλύψει η Ρωσία και η προσδεμένη σε αυτήν Τουρκία. Αυτό φάνηκε πέραν πάσης αμφιβολίας με τις εξελίξεις στη Συρία. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει ουσιαστικά τώρα με τη Λιβύη. Όταν η Μέρκελ δηλώνει μετά τη συνάντησή της με τον Ρώσο πρόεδρο πως ελπίζει ότι οι κοινές προσπάθειες της Ρωσίας και της Τουρκίας θα οδηγήσουν σε επιτυχία, επιβεβαιώνει ουσιαστικά τον περισσότερο ενεργό, σχεδόν ηγετικό και καθοδηγητικό για τις εξελίξεις ρόλο της Ρωσίας στην περιοχή.
Την ίδια ώρα η Ελλάδα έχει ποντάρει στις… ΗΠΑ που σταδιακά αποσύρονται… Οι ενεργειακές συμφωνίες της Ελλάδας με το Ισραήλ και την Κύπρο για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMedδεν φαίνεται πως είναι επί του παρόντος τουλάχιστον σε θέση να αναβαθμίσουν γεωπολιτικά τη χώρα. Ενώ αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση η συμπαράσταση που λαμβάνει η Ελλάδα από τους εταίρους της στην Ε.Ε. περιορίζεται μόνο σε ανακοινώσεις έναντι της Τουρκίας. Η αιτία βέβαια όλων αυτών είναι ότι η Ελλάδα μετά από μία δεκαετή οικονομική κρίση είναι αποδυναμωμένη. Και όχι μόνο οικονομικά… Μία χώρα για να μπορεί έχει την οποιαδήποτε γεωπολιτική αξία είναι απαραίτητο να διαθέτει τέτοια οικονομική ανάπτυξη που να προκαλεί σεβασμό και ενίοτε μέσω αυτή να ασκεί και οικονομική διπλωματία. Από την άποψη αυτή και μετά από μία δεκαετή οικονομική συρρίκνωση, η οποία έχει συμπαρασύρει σε καθίζηση και άλλους τομείς (π.χ. στρατιωτικός), η Ελλάδα οφείλει όχι να περιμένει ένα νέο Ναβαρίνο, όπου οι σύμμαχοί της θα την «σώσουν», αλλά να κάνει όλα εκείνα τα βήματα για τα ανακτήσει το όποιο εκτόπισμά της και το όποιο κύρος της τουλάχιστον στην ευρύτερη περιοχή. Και προφανώς να αντιδράσει δυναμικά και όχι με ένα απλό διάβημα προς τη Γερμανία…
Σε διαφορετική περίπτωση ίσως δεν πρέπει να μας ξενίζει το γεγονός ότι είμαστε και θα παραμείνουμε αποκλεισμένοι από τις εξελίξεις…
