Του Δημήτρη Παπαδάκη
Οι αντιδράσεις στα social media ήταν πολλές για το νέο λογότυποτης επιτροπής εορτασμού της διακοσαετίας από την Ελληνική Eπανάσταση. Γιατί, για άλλους δεν αποπνέει τίποτα νέο, για άλλους θύμισε κακή αντιγραφή άλλων λογότυπων, κάποιοι δεν κατάλαβαν τι συμβολίζει ακριβώς, ενώ δεν ήταν λίγοι αυτοί που άρχισαν να το παρωδούν. Για άλλη μια φορά κοιτάμε το δένδρο και όχι το δάσος, το φαίνεσθαι και όχι το είναι . Και επιδιδόμεθα στο εθνικό σπορ του αλληλοσπαραγμού για ψευδοδιλήμματα.
Το ότι στην Ελλάδα πάσχουμε από προγονοπληξία, γιατί μάλλον νιώθουμε ανασφαλείς γι’ αυτό που είμαστε είναι δεδομένο. Ίσως αν μπορούσε να γίνει μια ανάλυση με ψυχολογικούς όρους θα καταλήγαμε στο συμπέρασμα πως πάσχουμε από προγονοπληξία, επειδή καταντήσαμε ένας λαός χωρίς ταυτότητα.Έχουμε, είναι η αλήθεια, μια μακρά ιστορία, που τη νομίζουμε λαμπρή και απορούμε γιατί δεν πέφτουν οι ξένοι ξεροί μπροστά στο μεγαλείο της. Και αυτό ισχύει βεβαίως και για την πρόσφατη ιστορία μας, αλλά και για την αρχαία.
Και ας πάρουμε παράδειγμα την αρχαία ιστορία και τον πολιτισμό των αρχαίων Ελλήνων. Τι σχέση έχουμε με την αυτήν; Πόσο την ξέρουμε; Τι γνώση έχουμε πάνω στον μεγάλο ελληνικό πολιτισμό. Σχέση με τους αρχαίους Έλληνες έχουμε εμείς, λένε οι Γάλλοι, οι Γερμανοί και οι Άγγλοι. Εμείς, που τους ανακαλύψαμε, με την Αναγέννηση, τους διασώσαμε και τους εξηγήσαμε. Για τους Ευρωπαίους οι Νεοέλληνες είμαστε περισσότερο κάτι σαν ένα παλαίμαχο ποδοσφαιριστή, που πλέον έχει κοιλιά, καπνίζει και δεν μπορεί να τρέξει ούτε πενήντα μέτρα.
Το ίδιο ισχύει και για την νεότερη ιστορία και την ιστορία της Επανάστασης. Εμείς στεκόμαστε στα Δερβενάκια, στον ηρωισμό των Μεσολογγιτών, στο στρατηγικό μυαλό του Κολοκοτρώνη, στα ανδραγαθήματα του Νικηταρά, αλλά οι Ευρωπαίοι λένε πως χωρίς το Ναυαρίνο, θα μιλάγατε τώρα τούρκικα. Άσε που χωρίς τα δάνεια της επαναστατικής περιόδου, η Επανάσταση ίσως να λήξει άδοξα, τουλάχιστον πέντε – έξι χρόνια πριν.
Κάθε λαός που σέβεται τον εαυτό του και αντιλαμβάνεται πως με την προγονοπληξία δεν θα έχει καμία απολύτως θέση στο σύγχρονο κόσμο και δη στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον -πόσο μάλλον ένας λαός που προέρχεται από μια δεκαετία που από οικονομικής και κοινωνικής περιδίνησης που μοιάζει με πόλεμο- θα εξελάμβανε μια επέτειο σαν μια ευκαιρία αναστοχασμού.Αναστοχασμούγια το σημείο στο οποίο βρίσκεται και που θέλει να πάει. Μια ευκαιρία για να δει τον εαυτό του στον καθρέφτη, να κάνει την αυτοκριτική του, να θέσει τους στόχους του για το μέλλον και να σχεδιάσει πως θα τους πετύχει.
Τίποτα από όλα αυτά δεν συμβαίνει όμως. Γιατί, στην πορεία ξεχάσαμε πως δημιουργούμε και μάθαμε μόνο να αποδομούμε. Γιατί, είναι βαριά η καλογερική της δημιουργίας, και πέφτει πολλή για τις μικρές μας πλάτες. Κάθε φορά μέσα στην ιστορία, που οι Έλληνες μεγαλούργησαν το έκαναν, έχοντας στραμμένο το βλέμμα τους στο διεθνή περίγυρο και κυρίως βάζοντας στόχους μεγαλύτερους από το μέγεθος τους και το μέγεθος της χώρας.
Όμως οι νεοέλληνες πλέον τείνουμε να μοιάζουμε στο σημερινό κόσμο με δύο ανθρώπους μέσα σε ένα χωριό 1000 κατοίκων, που τσακώνονται συνεχώς μεταξύ τους για το τίποτα, ενώ όλο το υπόλοιπο χωριό αλλάζει συνεχώς και προοδεύει. Τα πράγματα δεν μπορούν να παραμείνουν τα ίδια, ενώ όλα έχουν αλλάξει… Αυτό συμβαίνει με την Ελλάδα και τους Έλληνες δεν και αρκετές δεκαετίες αρνούμαστε να αλλάξουμε, να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα. Μοιραία είμαστε ουραγοί σε πολλά επίπεδο και δυστυχώς κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον, αν δεν αλλάξουμε ρότα, θα συμβεί αυτό και το μοιραίο της δαρβινικής θεωρίας.