Του Δημήτρη Παπαδάκη
Οι αμερικανικές εκλογές τελείωσαν με κάπως περιπετειώδη τρόπο και ο Τζο Μπάιντεν είναι ο 46ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Έτσι λοιπόν πολλοί στην Ελλάδα ανακουφίστηκαν με την εκλογή του υποψηφίου των Δημοκρατικών, αφού εδώ και καιρό επικράτησε όχι μόνο σε ορισμένους αναλυτές, αλλά και στην πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων της χώρας, πως ο Τζο Μπάιντεν θα βάλει χαλινάρι στον Ερντογάν και έτσι λίγο – πολύ τα προβλήματά μας με την Τουρκία θα τελειώσουν.
Το να αναζητούμε «προστάτη» σε αυτή τη χώρα δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο. Είναι γενικότερη η αποτυχία μας στο να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα ζητήματα της χώρας. Έτσι κάναμε με την οικονομία και τη δημοσιονομική πολιτική την «αναθέσαμε» στα μνημόνια, τις Βρυξέλλες και τη Γερμανία. Το ίδιο ισχύει και με τα θέματα της εξωτερικής πολιτικής, που συνήθως τα «αναθέτουμε» στις ΗΠΑ.
Και παρόλο που σε πολλά παραδείγματα του πρόσφατου παρελθόντος φάγαμε τα μούτρα μας, δυστυχώς δεν βάζουμε μυαλό. Και πέραν τούτου συνεχίζουμε με την συνήθη επαρχιώτικη αγαρμποσύνη να δείχνουμε τις προτιμήσεις μας για το ποιον πρέπει να εκλέξουν άλλοι λαοί. «Ελπίζω να μην μας βρει αυτό το κακό» είχε πει ο Τσίπρας προεκλογικά για τον Τραμπ, όμως όταν τον συνάντησε στο Λευκό Οίκο διαπίστωσε ότι η προσέγγισή του είναι διαβολική, αλλά γίνεται για καλό. Προϊόντος του χρόνου αντιληφθήκαμε ότι ο Τραμπ «παίζει» με τον Ερντογάν, δεν τον θαυμάζει απλώς, όπως του περισσότερους δικτάτορες, αλλά είναι «δεμένος» μαζί του με επιχειρηματικά και άλλα συμφέροντα σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο. Έτσι ο Μπάιντεν έγινε a priori ο καλύτερος για τα ελληνικά συμφέροντα πρόεδρος των ΗΠΑ. Έγινε Μπαιντενόπουλος… Μετά, βεβαίως, θα… γυρίσουμε πλευρό.
Το μόνο που είναι πιο πιθανό να συμβεί είναι ο Ερντογάν να μπορεί να μιλάει στο τηλέφωνο με την ίδια ευκολία που με μιλούσε με τον Τραμπ, από τη στιγμή που ο γαμπρός του δεν κάνει δουλειές με τον γαμπρό του Μπάιντεν… Πέραν τούτου όλα τα άλλα είναι ζητούμενα.
Τα σοβαρά κράτη, πόσο μάλλον οι ΗΠΑ, έχουν σταθερές και δεν αλλάζουν εύκολα πολιτική από τον ένα πρόεδρο στον άλλο. Ακόμη και ο αλλοπρόσαλλος Τραμπ περιορίστηκε σε κάποιο βαθμό από το βαθύ κράτος των ΗΠΑ για τα θέματα που αφορούν την Τουρκία. Επί Τραμπ, ας μην ξεχνάμε οι ΗΠΑ πέταξαν έξω από το πρόγραμμα των F35 την Τουρκία και ατύπως επέβαλλαν κάποιες κυρώσεις, με αποτέλεσμα για παράδειγμα η Τουρκία να δανείζεται ανταλλακτικά για τα F16 από το Πακιστάν.
Αντί να νομίζουμε λοιπόν πως γίναμε τα αγαπημένα ανιψάκια του θείου Τζο, καλόν είναι να σοβαρευτούμε. Γιατί το πιο πιθανό είναι ο θείος Τζο να επιδιώξει τη δημοκρατική ανατροπή του Ερντογάν και όχι να χάσει η Δύση την Τουρκία. Ας εγκαταλείψουμε λοιπόν αυτή την επαρχιώτικα μικρόνοα λογική και ας προσπαθήσουμε να περάσουμε στις ηγεσίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης τα θέλω μας και τις επιδιώξεις μας. Αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει πρώτα να αναπτύξουμε μια στρατηγική. Σχέδιο όμως δεν έχουμε παρά το γεγονός ότι επί σχεδόν τρεισήμισι μήνες ζούμε μια παρατεταμένη κρίση με το Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.