«Κυβερνητική ευθύνη», λέει η Κομισιόν τα ανταποδοτικά των υδροηλεκτρικών και για τα Κρεμαστά
Το μπαλάκι στην Κυβέρνηση πετά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφορικά με τα ανταποδοτικά των υδροηλεκτρικών έργων. Σε μια εποχή όπου επί τάπητος τίθενται και εξετάζονται αρκετά νέα υδροηλεκτρικά έργα και ιδίως έργα αντλησιοταμίευσης, όπως αυτό που κατασκευάζεται στην περιοχή του ορεινού Βάλτου κοντά στη λίμνη Κρεμαστών, η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από πολλές απόψεις.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ, Σάκη Αρναούτογλου, σχετικά με τις σοβαρές καθυστερήσεις στην απόδοση των ανταποδοτικών τελών από Υδροηλεκτρικά Έργα, παρά τη νομοθετική πρόβλεψη για απόδοση ειδικού τέλους 3% προς τις τοπικές κοινωνίες, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας, ο Δανός Dan Jørgensen, στην απάντησή του, ξεκαθάρισε ότι η εφαρμογή των ανταποδοτικών τελών αποτελεί ζήτημα της εθνικής νομοθεσίας και υπογράμμισε την ανάγκη για προώθηση της δημόσιας αποδοχής των έργων ανανεώσιμης ενέργειας, όπως ορίζει η αναθεωρημένη οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Μάλιστα ο Σ. Αρναούτογλου στην ερώτησή του είχε κάνει και ιδιαίτερη αναφορά στο Υδροηλεκτρικό Έργο των Κρεμαστών. Αξίζει πάντως να σημειωθεί μάλιστα ότι η Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημειώνει με νόημα ότι «η μη εφαρμογή ή η εσφαλμένη εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας πρέπει να παραπέμπεται και να κρίνεται ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων», ουσιαστικά «δείχνοντας» το δρόμο για δικαστικές προσφυγές για τις περιπτώσεις όπου δεν αποδίδονται ανταποδοτικά.
Στην περίπτωση της Αιτωλοακαρνανίας και της Ευρυτανίας εκτός από τα υδροηλεκτρικά έργα που ήδη υπάρχουν κατά μήκος του Αχελώου και άλλα που βρίσκονται στα σκαριά, θα πρέπει να σημειώσουμε πως παράλληλα έχει ξεκινήσει και μια συζήτηση για τη μελλοντική χρήση των νερών του Αχελώου για την αντιμετώπισης της λειψυδρίας στην Αττική. Έτσι η συζήτηση περί ανταποδοτικών «ανοίγει» ευρύτερα, με τους δημάρχους της περιοχής ήδη να θέτουν το ζήτημα των ανταποδοτικών, προκειμένου να μην συμβεί ό,τι συνέβη σε παλαιότερες περιόδους, όταν κατασκευάζονταν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα του Αχελώου.
Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
“Η Επιτροπή λαμβάνει υπό σημείωση τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν σχετικά με την κατάσταση στην Ελλάδα. Η επιβολή ανταποδοτικών τελών θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος για να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες του τοπικού πληθυσμού και να επιμεριστούν τα οφέλη της πράσινης μετάβασης. Επιπλέον, το άρθρο 15δ παράγραφος 2 της αναθεωρημένης οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με προθεσμία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο την 21η Μαΐου 2025, υποχρεώνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μέτρα για την προώθηση της δημόσιας αποδοχής των έργων ανανεώσιμης ενέργειας μέσω της άμεσης και έμμεσης συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών στα εν λόγω έργα.
Η εφαρμογή ανταποδοτικών τελών εξαρτάται από τους ειδικούς κανόνες της σχετικής εθνικής νομοθεσίας. Η μη εφαρμογή ή η εσφαλμένη εφαρμογή της εθνικής νομοθεσίας πρέπει να παραπέμπεται και να κρίνεται ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων.
Δεδομένης της ανάγκης προσαρμογής στις εθνικές και τοπικές περιστάσεις, δεν έχει προσδιοριστεί ενιαία λύση σε αυτόν τον τομέα. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να προωθεί την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών, μεταξύ άλλων μέσω της επικείμενης δέσμης ενεργειακών μέτρων για τους πολίτες και της συμμετοχής σε περιφερειακές ομάδες υψηλού επιπέδου”.
Σάκης Αρναούτογλου: Πράσινη Μετάβαση με ανισότητες
Με αφορμή της απάντηση του Επιτρόπου ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ εκτίμησε ότι αυτή «αποτελεί μια σαφή απόδειξη της ανεπάρκειας της Ελληνικής Κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της προς τις τοπικές κοινωνίες». «Όταν οι τοπικές κοινότητες μένουν χωρίς τα ανταποδοτικά τέλη που δικαιούνται και η κυβέρνηση επιλέγει να κρύβεται πίσω από τη γραφειοκρατία, τότε η αξιοπιστία της καταρρέει. Καλούμε την Κυβέρνηση να σταματήσει να υπεκφεύγει και να προχωρήσει άμεσα στην αναδρομική εφαρμογή της απόφασης για την απόδοση των ανταποδοτικών τελών από το 2022, όπως απαιτούν οι τοπικές κοινωνίες και ορίζει η κοινή λογική» πρόσθεσε ο ευρωβουλευτής. «Για εμάς, η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι μόνο θέμα τίτλων και εξαγγελιών, αλλά πρέπει να είναι δίκαιη για όλους και κυρίως για τις τοπικές κοινωνίες που σηκώνουν το βάρος των μεγάλων έργων», κατέληξε ο Σάκης Αρναούτογλου.