Δεν έχω καμία αμφιβολία πως το σχέδιο για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ της χώρας με τον ωραίο τίτλο Αθηνά, σίγουρα αποτέλεσε πεδίο παρασκηνιακών πιέσεων-παρεμβάσεων κλπ τις τελευταίες μέρες πριν την ανακοίνωσή του. Αυτό νομίζω είναι πασιφανές, αν σκεφτεί κανείς τα διάφορα σενάρια που είδαν το φως της δημοσιότητας μέσα στο Γενάρη.
Δεν υλοποιήθηκε το σενάριο μεταφοράς (ή μάλλον επιστροφής!!!) στο Αγρίνιο, του Οικονομικού Τμήματος και του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων που είναι ορφανά, δεν ανήκουν σε σχολή δηλαδή. Ποιος να τα βάλει τώρα με το Πανεπιστήμιο Πάτρας, ποιος να αναγκάσει Καθηγητές και φοιτητές σε εξορία επιστημονική 60 Km μακριά από τα συμφέροντά τους; Ποιος να τολμήσει να ψελλίσει πως σε μια τέτοια διαδικασία αλλαγών, πρέπει-επιβάλλεται, ακόμα και αν είσαι πολύ δυνατός, να δώσεις κάτι (1-2 τμήματα) – για να πάρεις κάτι άλλο (διοικητική υπαγωγή ενός άλλου Πανεπιστημίου, έστω κολοβού). Εδώ βέβαια για να αντιληφθούμε τον ιμπεριαλισμό (πολύ εύστοχος όρος…) του Πανεπιστημίου Πάτρας, να επισημάνουμε πως θεωρείται από κάποιους αιτία πολέμου η μικρή αλλαγή στο όνομα από Πανεπιστήμιο Πάτρας σε Πανεπιστήμιο Πάτρας-Δυτικής Ελλάδας.
Έγιναν λάθη, η Διοικούσα ήταν σαν να μην υπήρχε, με πολύ λίγες εξαιρέσεις. Νομίζω λειτουργούσαμε αυτά τα 3 χρόνια σαν μελλοθάνατοι, γιατί υπήρχε, η “δαμόκλειος σπάθη” της μεταφοράς ή της διοικητικής υπαγωγής ή ακόμα και της κατάργησης! Η αυτονομία και να μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, ήταν κενό γράμμα. Ήταν μια προεκλογική φούσκα της κυβέρνησης Καραμανλή. Αν η συγκεκριμένη κυβέρνηση ήθελε πραγματικά να κάνει αυτόνομο το Πανεπιστήμιο, θα το έκανε πολύ νωρίτερα, θα το στήριζε ανάλογα. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για την επόμενη κυβέρνηση και όλοι νομίζω θυμόμαστε τις βαρύγδουπες δηλώσεις της σιδηράς υπουργού περί καινοτόμου Πανεπιστημίου, σύνδεσης με την παραγωγή και την αγορά κ.λπ.
Νομίζω καλό είναι να δούμε το όλο ζήτημα ρεαλιστικά και ψύχραιμα. Βρισκόμαστε ανάμεσα από τα μοναδικά επαρχιακά Πανεπιστήμια (Πάτρας και Ιωαννίνων) που είναι Πανεπιστήμια πόλεων και όχι περιοχών-Περιφερειών (Θεσσαλίας, Κρήτης, Θράκης). Το μόνο σχετικά καινούριο Πανεπιστήμιο που δεν συγχωνεύτηκε με το σχέδιο “Αθηνά”, είναι το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Μην ξεχνάμε πως το συγκεκριμένο Ίδρυμα αφορά την Τρίπολη, την Καλαμάτα, την Σπάρτη, την Κόρινθο, το Άργος και το Ναύπλιο. Το δικό μας Πανεπιστήμιο ποιους αφορά; Φοβάμαι πως μόνο το Αγρίνιο… Ούτε καν το Μεσολόγγι! Στην πράξη ίδρυσης, ήταν σαφές πως αφορούσε όλη την Περιφέρεια, δηλαδή Πάτρα, Αγρίνιο, Αίγιο, Πύργο, Αμαλιάδα, Μεσολόγγι και Ναύπακτο. Δεν έγινε κάτι που να δείξει σημάδια εξάπλωσης, δεν υπήρξε για να είμαστε έντιμοι ο χρόνος και οι πόροι. Άρα η υπόθεση του Πανεπιστημίου αφορούσε μόνο το Αγρίνιο, το οποίο όσο μεγάλο και αν είναι, όσο κι αν τελευταία παίρνει κάποια από αυτά, που λόγω μεγέθους-θέσης και ρόλου θα έπρεπε από καιρό να είχε, δεν μπόρεσε να αποφύγει το μοιραίο! Επίσης ούτε καν η προοπτική εξάπλωσης δεν θα μπορούσε να σώσει την κατάσταση, γιατί στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας υπάρχει ήδη το πολύ μεγάλο και ισχυρό Πανεπιστήμιο Πάτρας. Ενώ για παράδειγμα στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων όλες οι σχολές του Ιονίου Πανεπιστημίου είναι στην Κέρκυρα, αλλά δεν υπάρχει κάποιο άλλο ΑΕΙ σε περιοχή της περιφέρειας αυτής.
Πολλά λοιπόν από τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες της πόλης και της περιοχής μας εκκινούν: i)από το γεγονός πως η 9η σε πληθυσμό πόλη της Ελλάδας δεν είναι πρωτεύουσα νομού (Περιφερειακής Ενότητας τώρα) και ii)ανήκουμε σε μια Περιφέρεια όπου πρωτεύουσα πόλη είναι η Πάτρα (μη συγκρίσιμο μέγεθος με το Αγρίνιο) και όχι η Τρίπολη, η Λαμία, η Κοζάνη, η Κομοτηνή, η Σύρος, η Μυτιλήνη ή ακόμα και τα Ιωάννινα. Παρόλα αυτά όμως θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτά τα δεδομένα, να εκμεταλλευτούμε τα όποια θετικά μπορεί να μας δώσει η γειτνίαση με την Πάτρα, να αποκτήσουμε διακριτό ρόλο στην Περιφέρεια ως ο Νο 2 περιφερειακός πόλος.
Για τη διαβούλευση που θα λάβει χώρα για το σχέδιο “Αθηνά”, ενώ γενικά είμαι αισιόδοξος άνθρωπος, δεν τρέφω ιδιαίτερες προσδοκίες. Θα γίνουν κάποιες συναντήσεις στο Υπουργείο, θα παλέψουν κάποιοι άνθρωποι επικοινωνιακά ή αληθινά, αλλά τα πράγματα είναι δύσκολα. Η κοινωνία λόγω μνημονίου είναι αρκετά σκληρή σε διεκδικήσεις, οι “μεγάλες” εφημερίδες (Βήμα, Καθημερινή κ.ά) έχουν από την αρχή πολεμήσει το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας. Ίσως θα πρέπει να έχουμε και 2ο πλάνο (plan B) στο τραπέζι, ίσως θα πρέπει να σκεφτούμε συμμαχίες με το Πανεπιστήμιο Στερεάς Ελλάδας (Λαμία, Χαλκίδα, Λειβαδιά, Καρπενήσι) για ένα Πανεπιστήμιο Ρούμελης στα πρότυπα του Πανεπιστημίου Αιγαίου που καλύπτει 2 περιφέρειες (Βόρειου και Νότιου Αιγαίου). Μια τέτοια λύση θα μπορούσε να αποκαταστήσει, εκπαιδευτικά έστω, το λάθος της δεκαετίας του ’80 με τη δημιουργία Περιφερειών βάσει πολιτικών πιέσεων και συμφερόντων και όχι βάσει γεωγραφικής, ιστορικής, πολιτισμικής εγγύτητας. Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε και 3ο πλάνο (plan C) και να εξετάσουμε δυνατότητες συμμαχίας με το ΤΕΙ Μεσολογγίου σε ένα Ενιαίο Πανεπιστημιακό-Τεχνολογικό Ίδρυμα Δυτικής Στερεάς-Ιονίων Νήσων, αν αυτό είναι νομικά εφικτό βέβαια.
Κατά τη γνώμη μου δεν πρέπει να λειτουργήσουμε μαξιμαλιστικά (έδρα οπωσδήποτε στο Αγρίνιο), ειδικά αν διαφανεί δυνατότητα για συμμετοχή σε κάποιο αυτόνομο ίδρυμα εκτός του Πανεπιστημίου Πάτρας. Θα είναι σαφώς πιο ισότιμη συμμετοχή να υλοποιηθεί το 2ο ή το 3ο σενάριο που προανέφερα (Λαμία ή Μεσολόγγι), από την ένταξη στο πολύ ισχυρό Πανεπιστήμιο Πατρών.
Β.Α.Π
