Έρευνα και σχολια: Κώστας Παλούκης / raskolnikovgr.blogspot.gr
Το 1931 η εφημερίδα Ελεύθερος Άνθρωπος δημοσιεύει μια σειρά από άρθρα που παρουσιάζουν τις επαρχιακές ελληνικές πόλεις. Ανταποκριτής της εφημερίδας είναι ο Νικόλαος Πύρης ο οποίος με τη ματιά του περιηγητή και με έδρα το Αγρίνιο επισκέπτεται με αυτοκίνητο τις σημαντικότερες πόλεις και αρκετά χωριά της Αιτωλοακαρνανίας διασχίζοντας όλο το νομό. Τα άρθρα χαρακτηρίζονται από το ύφος του εξωτερικού παρατηρητή ο οποίος «φωτογραφίζει» και μεταφέρει παραστατικά τις εικόνες της μιας ματιάς. Τα κείμενα ισορροπούν ανάμεσα στον εξωραϊσμό και τα δεινά της περιοχής. Λανθάνει πάντοτε μια ελαφριά ρομαντική «παρνασιστικής» τάσης διάθεση η οποία εξισορροπεί με τον ρεαλισμό. Σε κάθε περίπτωση είναι η ματιά του Αθηναίου «μεσαίου αστού» που ανακαλύπτει την ελληνική ύπαιθρο. Η περιήγηση λαμβάνει χώρα χειμώνα. Εντάσσεται στην γενικότερη προσπάθεια της εφημερίδας να αναδείξει την ύπαιθρο και να «τουριστικοποιήσει» την οπτική των αναγνωστών της καθώς παράλληλα δημοσιεύονται μια σειρά από άρθρα με αναφορά σε χειμερινά αθλήματα, γυμνισμό και διακοπές. Ο «υγιεινισμός», ο εκσυγχρονισμός και η οικονομική ανάπτυξη είναι τα κύρια αιτήματα της περιηγητικής αρθρογραφίας του Πύρη.
Πρώτος σταθμός είναι η περιοχή της λίμνης Τριχωνίδας. Το άρθρο, 4/2/1931 έχει τίτλο: «Εις την Αιτωλοακαρνανίαν, ο γύρος της λίμνης Τριχωνίδος». Παρουσιάζει την Αιτωλία ως «το πλέον εγκαταλελειμμένομ τμήμα του ελληνικού κράτους» παρότι είναι «λίαν παραγωγικόν και μεγάλως ενισχυτικόν του κρατικού προϋπολογισμού». Η ευθύνη της εγκατάλειψης σύμφωνα με τον δημοσιογράφο βαρίνει κυρίως τους ίδιους τους κατοίκους οι οποίοι υπομένουν «καρτερικώς οπισθοδορμικότητας αδικαιολογήτως». Παρά τον κατεστραμμένο δρόμο ο περιηγητής βλέπει ζωηρότατη κίνηση σε αυτόν, παρότι ένα τμήμα της οδού καλύπτεται από τα νερά της λιμνοθάλασσας. Ωστόσο ο γύρος της λίμνης «αποτελεί την τερπνότεραν διαδρομήν την οποία δύναται να κάμη κανείς εις την Ελλάδα. Το «ελβετικό τοπίο» και τα αρχαιολογικά τοπία ενάλλάσσονται καλλιεργήσιμους αγρού και γυμνά ασβετολιθικά όρη. Ο περιηγητής σταματά στα περισσότερα χωριά που συναντά, ενώ για τα πιο μεγάλα αναφέρει πληθυσμό και τα ονόματα των προέδρων τους. η πιο σημαντική αρρώστια στην περιοχή είναι η ελονοσία.
