Η πολυαναμενόμενη λίστα της Πολιτείας και του bookpress με τα 100 καλύτερα ελληνικά βιβλία των τελευταίων 200 ετών, όπως προέκυψαν από τη ψηφοφορία στην οποία συμμετείχαν 120 σύγχρονοι διακεκριμένοι συγγραφείς, επιτέλους βγήκε στη δημοσιότητα. Η λίστα περιέχει 100 βιβλία και 66 συγγραφείς, αφού εκπροσωπούνται αρκετοί συγγραφείς με πάνω από ένα έργο τους.
Αφού κατ’ αρχάς συμμεριστώ το σχόλιο του Πιτσιρίκου “Αφού οι λογοτέχνες επέλεξαν τα 100 καλύτερα ελληνικά βιβλία, ας επιλέξουν τώρα και τους 100 καλύτερους Έλληνες αναγνώστες. Δεν θα δυσκολευτούν• γύρω στους 100 πρέπει να είναι οι αναγνώστες στην Ελλάδα σήμερα.” θα παραθέσω τη λίστα και κατόπιν δυο επιγραμματικά σχόλια…
Τα αποτελέσματα, με αλφαβητική σειρά (επώνυμο συγγραφέα) έχουν ως εξής:
1 ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, ΤΟ ΚΙΒΩΤΙΟ
2 ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ, ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
3 ΑΞΙΩΤΗ ΜΕΛΠΩ, ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΝΥΧΤΕΣ
4 ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ, Η ΚΑΘΟΔΟΣ ΤΩΝ ΕΝΝΙΑ
5 ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ, ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ’60
6 ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ, ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΑΝΔΡΕΑ ΚΟΡΔΟΠΑΤΗ
7 ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΑΛΤΙΝΟΣ, ΟΡΘΟΚΩΣΤΑ
8 ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ, ΤΟ ΦΩΣ ΠΟΥ ΚΑΙΕΙ
9 ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ, ΤΟ ΦΥΛΛΟ. ΤΟ ΠΗΓΑΔΙ. Τ’ ΑΓΓΕΛΙΑΣΜΑ
10 ΗΛΙΑΣ ΒΕΝΕΖΗΣ, ΑΙΟΛΙΚΗ ΓΗ
11 ΗΛΙΑΣ ΒΕΝΕΖΗΣ, ΤΟ ΝΟΥΜΕΝΟ 31328
12 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μ. ΒΙΖΥΗΝΟΣ, ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
13 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μ. ΒΙΖΥΗΝΟΣ ,ΤΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΣ ΜΟΥ
14 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μ. ΒΙΖΥΗΝΟΣ, ΤΟ ΜΟΝΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ ΤΑΞΕΙΔΙΟΝ
15 ΡΕΑ ΓΑΛΑΝΑΚΗ, Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΙΣΜΑΗΛ ΦΕΡΙΚ ΠΑΣΑ
16 ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΑΝΑΣ, ΓΥΑΛΙΝΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ
17 ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ, ΑΜΟΡΓΟΣ
18 Ε.Χ. ΓΟΝΑΤΑΣ, Η ΚΡΥΠΤΗ
19 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, ΠΕΘΑΙΝΩ ΣΑΝ ΧΩΡΑ
20 ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΝΤΙΑΛΙΘ’ ΙΜ ΧΡΙΣΤΑΚΗ
21 ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ, ΧΑΙΡΕ ΠΟΤΕ
22 ΜΑΡΩ ΔΟΥΚΑ, Η ΑΡΧΑΙΑ ΣΚΟΥΡΙΑ
23 ΣΤΡΑΤΗΣ ΔΟΥΚΑΣ, ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΥ
24 ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΡΟΔΩΝΕΣ
25 ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΜΠΟΛΙΒΑΡ
26 ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, ΤΟ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ
27 ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, ΤΑ ΕΛΕΓΕΙΑ ΤΗΣ ΟΞΩΠΕΤΡΑΣ
28 ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ 1911-1996
29 ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ, ΜΑΡΙΑ ΝΕΦΕΛΗ
30 ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ, ΟΚΤΑΝΑ
31 ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ, ΕΝΔΟΧΩΡΑ
32 ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ, ΥΨΙΚΑΜΙΝΟΣ
33 ΖΥΡΑΝΝΑ ΖΑΤΕΛΗ, ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ ΕΠΑΝΕΡΧΟΝΤΑΙ
34 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΘΕΟΤΟΚΗΣ, Η ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ
35 ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ, ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΘΡΗΝΟΣ
36 ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ, Η ΣΑΡΚΟΦΑΓΟΣ
37 Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ, ΑΠΑΝΤΑ
38 Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ, ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ
39 ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΓΚΡΕΚΟ
40 ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΖΟΡΜΠΑ
41 ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, Ο ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΙΧΑΛΗΣ
42 ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΞΑΝΑΣΤΑΥΡΩΝΕΤΑΙ
43 ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ, ΩΔΑΙ
44 ΙΑΚΩΒΟΣ ΚΑΜΠΑΝΕΛΛΗΣ, Η ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ
45 Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ, Η ΜΕΓΑΛΗ ΧΙΜΑΙΡΑ
46 Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ, ΓΙΟΥΓΚΕΡΜΑΝ
47 Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ, Ο ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΛΙΑΠΚΙΝ
48 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΚΑΡΑΠΑΝΟΥ, Η ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ ΚΑΙ Ο ΛΥΚΟΣ
49 ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ, Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ
50 ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ, ΕΛΕΓΕΙΑ ΚΑΙ ΣΑΤΙΡΕΣ
51 ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΕΖΑ
52 ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ, ΝΗΠΕΝΘΗ
53 ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΤΣΑΡΟΣ, ΚΑΤΑ ΣΑΔΔΟΥΚΑΙΩΝ
54 ΝΙΚΟΣ ΚΑΧΤΙΤΣΗΣ Ο ΕΞΩΣΤΗΣ
55 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ ΑΝΤΙΠΟΙΗΣΙΣ ΑΡΧΗΣ
56 ΜΕΝΗΣ ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΕΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ ΥΑΛΙΚΩΝ
57 ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ
58 ΠΑΥΛΟΣ ΜΑΤΕΣΙΣ, Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ
59 ΜΙΧΑΗΛ ΜΗΤΣΑΚΗΣ, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
60 ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΕΡΑΤΗΣ, ΤΟ ΠΛΑΤΥ ΠΟΤΑΜΙ
61 ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ, Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ
62 ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ, Η ΔΑΣΚΑΛΑ ΜΕ ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΜΑΤΙΑ
63 ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ, Ο ΔΩΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΓΥΦΤΟΥ
64 ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΟΥ, ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ REMINGTON
65 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ, Η ΦΟΝΙΣΣΑ
66 ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ, ΑΠΑΝΤΑ
67 ΝΙΚΟΣ-ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ, ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΕΡΣΗΣ
68 ΝΙΚΟΣ-ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ, Ο ΠΕΘΑΜΕΝΟΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ
69 ΚΟΣΜΑΣ ΠΟΛΙΤΗΣ, EROICA
70 ΚΟΣΜΑΣ ΠΟΛΙΤΗΣ, ΣΤΟΥ ΧΑΤΖΗΦΡΑΓΚΟΥ
71 ΚΟΣΜΑΣ ΠΟΛΙΤΗΣ, ΛΕΜΟΝΟΔΑΣΟΣ
72 ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ, Η ΣΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ
73 ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ, Η ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
74 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΡΟΪΔΗΣ, Η ΠΑΠΙΣΣΑ ΙΩΑΝΝΑ
75 ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΚΗΣ, ΤΟ ΛΑΘΟΣ
76 ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ Α ΚΑΙ Β
77 ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ
78 ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
79 ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ, ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΤΑΣΤΡΩΜΑΤΟΣ
80 ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ, ΣΤΡΟΦΗ
81 ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ, ΛΥΡΙΚΟΣ ΒΙΟΣ
82 ΤΑΚΗΣ ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΝΕΚΡΟΔΕΙΠΝΟΣ
83 ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ, ΤΟ ΣΟΛΟ ΤΟΥ ΦΙΓΚΑΡΩ
84 ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ, ΤΟ ΘΕΙΟ ΤΡΑΓΙ
85 ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ, Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΖΑΚΥΘΟΣ
86 ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ, ΑΠΑΝΤΑ
87 ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ
88 ΔΙΔΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ, ΜΑΤΩΜΕΝΑ ΧΩΜΑΤΑ
89 ΚΩΣΤΑΣ ΤΑΧΤΣΗΣ, ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ
90 ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ, ΑΚΥΒΕΡΝΗΤΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ
91 ΣΤΡΑΤΗΣ ΤΣΙΡΚΑΣ, Η ΧΑΜΕΝΗ ΑΝΟΙΞΗ
92 ΜΑΡΙΟΣ ΧΑΚΚΑΣ, Ο ΜΠΙΝΤΕΣ
93 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣ, ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΗΣ ΜΑΣ ΠΟΛΗΣ
94 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΤΖΗΣ, ΤΟ ΔΙΠΛΟ ΒΙΒΛΙΟ
95 ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ, Ο ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ
96 ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΕΙΜΩΝΑΣ, ΟΙ ΧΤΙΣΤΕΣ
97 ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ, Ο ΛΟΥΣΙΑΣ
98 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΡΗΣΤΟΜΑΝΟΣ, Η ΚΕΡΕΝΙΑ ΚΟΥΚΛΑ
99 ΝΤΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΟΙΗΜΑΤΑ
100 ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΑΡΗΣ, ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΟΥ
Στην εποχή που παράγονται βιβλία με το κιλό, βιβλία για την παραλία, δεν μου προξενεί εντύπωση ότι 120 συγγραφείς επέλεξαν 100 βιβλία. Το να επιλέξεις 100 βιβλία μέσα από δυο αιώνες δεν είναι και τόσο δύσκολο, το δύσκολο αλλά και το πιο ωφέλιμο για το κόσμο θα ήταν να μας πουν οι συγγραφείς τα 5 καλύτερα ή άντε τα 10 καλύτερα. Καλά βιβλία μπορεί να υπάρχουν αρκετά, καλύτερα όμως λίγα… Όμως το δυστύχημα είναι ότι τα κριτήρια είναι κριτήρια του κιλού, δεν ενδιαφέρει κανένα να αναδειχθεί η κορυφαία ποιότητα. Αυτή την κορυφαία ποιότητα θα την αναδείξει κάποτε ο χρόνος, ο χρόνος που έχει το καλύτερο κριτήριο θα αναδείξει τις κορυφές! Και κορυφές είναι όλος ο Καβάφης, όλος ο Παπαδιαμάντης, όλος ο Σολωμός, λίγα απ’ τον Καζαντάζακη, τον Ρίτσο και τον Καρυωτάκη, ο πεζός Σεφέρης και ψίχουλα απ’ τον Ελύτη. Όσοι διατηρούν ακόμη κάποιο όνομα και κάποιαν αξία στα μάτια των πολλών, όταν δεν θα επικρατούν οι ιδεολογικές συνθήκες που τους έδωσαν “ώθηση”… θα ξεχαστούν και τότε θα πληρώσουν το τίμημα της εφήμερης δόξας του Αχιλλέα Παράσχου που στην εποχή του τον θεωρούσαν εθνικό ποιητή, η φήμη του έφτασε και στο τελευταίο χωριό της Ελλάδας και όταν απήγγειλε οι γυναίκες λιγώνονταν, όπως τώρα για τον Σάκη Ρουβά on stage. Ποιος διαβάζει όμως σήμερα Αχιλλέα Παράσχο; Ποιος τον ξέρει; Μετά από ακόμη 100 χρόνια ποιος θα θυμάται τον Καραγάτση, τον Σικελιανό, τον Κουμανταρέα, τους Βαλτινούς και τους Ταχτσήδες;
Δ.Π