Του Δημήτρη Παπαδάκη
Αν και υπάρχουν μια σειρά από παραδείγματα, όπως η Βεργίνα, η Ολυμπία, το Δίον, η Μεσσήνη, η πρώτη ανασκαφή σε live streaming και υπό μορφή reality, ο τάφος της Αμφίπολης, έρχεται να αποδείξει ότι ο τυχοδιωκτισμός παραμένει κύριο χαρακτηριστικό του νεοέλληνα.
Η Βεργίνα είναι το πιο τράνο παράδειγμα. Φυσικά και η ανακάλυψη αυτή, που θεωρείται η κορυφαία αρχαιολογική ανακάλυψη του 20ου αιώνα, δεν αύξησε τη γνώση του μέσου Έλληνα για την Ελληνική Αρχαιότητα. Αλλά ούτε και τα προσδοκώμενα οικονομικά οφέλη απέφερε. Κατ΄ αρχάς από το 1977 που έγινε η ανακάλυψη, ο χώρος έγινε επισκέψιμος κάπου μεταξύ 1993 και 1994… Η περιοχή δεν αναπτύχθηκε τουριστικά αναλογικά με τη σπουδαιότητα του μνημείου, δεν έγιναν οι μεγάλες και σπουδαίες υποδομές και ίσως – ίσως λίγο επαύξησε την εικόνα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Πάνω – κάτω ανάλογη εικόνα ακόμη και στην αρχαία Ολυμπία, που μετά από μια επίσκεψη λίγων ωρών στον αρχαιολογικό χώρο, κανείς τουρίστας δεν παραμένει στην περιοχή.
Δυστυχώς και το κράτος, αλλά σε σημαντικό βαθμό και η ιδιωτική πρωτοβουλία (πολίτες), περιμένουν τα κέρδη να έρθουν εξ΄ ορισμού από τη σπουδαιότητα των μνημείων και όχι από την δική τους προσπάθεια. Χρειάζεται συγκεκριμένο σχέδιο και συνδρομή τόσο του κράτους, όσο και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας για να προκείψει κάτι καλό. Ένα μόνο παράδειγμα, όπου υπάρχει αρχαιολογικός χώρος, έρχεται ένα χωροταξικό που εξοβελίζει την όποια ανάπτυξη υποδομών δεκάδες χιλιόμετρα μακρυά… Εντωμεταξύ μιλάμε για τουρισμό και ακόμη είμαστε άσχετοι… Μια επίσκεψη σε έναν αρχαιολογικό χώρο, όσο σπουδαίος και αν είναι, κρατά μερικές ώρες μόνο. Υπάρχει κάτι άλλο να δει ο τουρίστας στη Βεργίνα για να μείνει; Κάτι πρέπει να του προσφέρεις… Και αφού η Βεργίνα δεν έχει παραλία, έστω κάτι σε αγροτουρισμό, να του δείξεις πως γίνεται το κρασί που έπινε ο Φίλιππος… Ούτε αυτό υπάρχει και ας είναι οι κάτοικοι της ευτρύτερης περιοχής της Βεργίνας αγρότες…
Αν δεν αλλάξουμε λοιπόν νοοτροπία, και τώρα στην Αμφίπολη όσο σπουδαίο και αν είναι αυτό που θα ανακαλυφυεί θα μας μείνει ο ενθουσιασμός μιας σπουδαίας ανακάλυψης και ίσως μια παροδική εθνική ανάταση. Λίγα χρόνια μετά θα διαπιστώσουμε ότι “τζάμπα η χαρά και ο ενθουσιασμός”…
